‘Đừng để luật ra đời thầy cô giáo lại thấy khó khăn hơn’

Sáng 9.11, sau khi nghe tờ trình dự án luật Nhà giáo, Quốc hội đã thảo luận tại các tổ về dự án luật này. Nêu ý kiến thảo luận tại tổ TP.Hà Nội, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh, giáo dục đào tạo có ý nghĩa chiến lược, trong đó, người thầy đóng vai trò rất quan trọng. Tuy nhiên, Tổng Bí thư cho rằng, dự thảo luật chỉ mới dừng ở việc những gì trước đây chưa quy định trong luật thì đưa vào.

Không thể nói thiếu thầy, thiếu trường

Tổng Bí thư đề nghị, dự thảo luật Nhà giáo trước hết phải xác định được vai trò rất quan trọng của giáo dục – đào tạo, đặc biệt, trong giáo dục – đào tạo thì người thầy là chủ thể chính.

Cùng đó, theo Tổng Bí thư, đã nói tới thầy thì phải có trò. “Luật Nhà giáo này tương quan giải quyết mối quan hệ giữa thầy – trò như thế nào?”, Tổng Bí thư nêu, và cho rằng, dự thảo cần phải giải quyết thật tốt mối quan hệ thầy – trò.

Tổng Bí thư nêu một ví dụ như thực hiện chính sách rất quan trọng là phổ cập giáo dục, trẻ em đến tuổi là phải đi học, được phổ cập tiểu học rồi tiến dần lên là trung học cơ sở, trung học phổ thông.

Để thực hiện chính sách này thì không thể thiếu thầy giáo. Bởi, có trò là phải có thầy. Tổng Bí thư cho biết, hiện nay, với cơ sở dữ liệu quốc gia về cư dân, có thể biết ngay một xã, phường, huyện hay thành phố năm nay có bao nhiêu cháu đi học. Và khi “có trò” rồi thì phải chủ động để “có thầy”.

“Đây là cái đang rất thời sự. Bây giờ thiếu thầy thì các cháu đi học thế nào? Cái gì dẫn đến thiếu thì phải giải quyết. Mà đã có trò, có thầy thì phải có trường. Không thể nói thiếu trường. Quy hoạch, quản lý thế nào mà không có trường?”, Tổng Bí thư nêu rõ, đồng thời cho rằng, rất nhiều chính sách phải được bao quát vào luật, giải quyết được mối quan hệ thầy – trò trong giáo dục.

Một vấn đề khác, theo Tổng Bí thư, phải xác định người thầy là một nhà khoa học. Tổng Bí thư đề nghị dự luật phải giải quyết tốt mối quan hệ giữa vai trò một thầy giáo và nhà khoa học; mối quan hệ nhà khoa học với trung tâm nghiên cứu, doanh nghiệp, Nhà nước.

“Người thầy phải mang tâm thế nhà khoa học với chuyên môn rất sâu”, Tổng Bí thư nêu.

Cần chính sách cho môi trường giáo dục đặc biệt

Tổng Bí thư cũng lưu ý, dự thảo luật cần có các chính sách để thực hiện hội nhập trong giáo dục – đào tạo. Tổng Bí thư dẫn ví dụ, vừa rồi chúng ta tuyên bố tiếng Anh là ngôn ngữ thứ 2 thì phải quy định tại dự luật như thế nào để thực hiện chính sách này.

“Thầy giáo tiếng Anh thế nào thì trò tiếng Anh mới phổ cập được. Hay thầy giáo là người nước ngoài thì có phải chấp hành các quy định tại luật Nhà giáo không? Luật đã đề cập gì tới việc này chưa?”, Tổng Bí thư nêu loạt vấn đề.

Cạnh đó, Tổng Bí thư cũng cho rằng, dự thảo luật cần lưu ý chính sách học tập suốt đời. “Nếu thô cứng quy định thế này thì học tập suốt đời sẽ thế nào”, Tổng Bí thư nói.

Tổng Bí thư phân tích, khi quy định nhà giáo đến tuổi nghỉ hưu, không được giảng dạy nữa, không còn là nhà giáo theo quy định của luật nữa “thì rất khó khăn” để thực hiện chính sách học tập suốt đời. Bởi lẽ những giáo sư lớn tuổi lại chính là những người có kinh nghiệm, uy tín và hoàn toàn vẫn có thể giảng dạy.

“Bây giờ lại bảo không, tôi hết tuổi rồi, theo quy định của luật Nhà giáo, tôi không còn là nhà giáo nữa, không đi dạy được nữa. Rõ ràng là rất khó khăn, không huy động được nguồn lực này trong giáo dục – đào tạo. Phải khuyến khích xã hội hóa, xã hội tham gia công tác giáo dục, giảng dạy”, Tổng Bí thư lưu ý.

Vẫn theo Tổng Bí thư, dự luật cũng chưa có chính sách bao quát được những môi trường đặc biệt như việc giảng dạy trong trại giam hay ngay việc giáo dục ở những vùng miền núi, vùng sâu vùng xa, vùng kinh tế đặc biệt khó khăn.

“Tôi đi miền núi thấy rất khó khăn. Trò không có nơi ăn ở sinh hoạt, thầy lại càng không, thế thì làm sao được. Cô giáo đi lên trường miền núi chả có thanh niên nào cả, chỉ có công an với bộ đội biên phòng, thế bây giờ lấy chồng thế nào? Cả tuổi thanh xuân ở đấy thế nào? Bộ đội biên phòng, công an xã cũng không có nhà công vụ thì ai giải quyết vấn đề này? Mỗi trường như thế bây giờ có nhà công vụ cho thầy, cô giáo không? Người ta ở đấy 5 – 10 năm mới về theo chính sách thì 5 – 10 năm đó ở đâu. Xây dựng gia đình, lấy chồng thế nào?”, Tổng Bí thư nói, và yêu cầu, những môi trường đặc biệt như vậy phải có chính sách cụ thể và bao quát được.

Cuối cùng, Tổng Bí thư cho rằng, các thầy, cô giáo đang chờ đón rất nhiều đối với luật Nhà giáo. “Phải làm sao để các thầy, cô giáo đón nhận luật này thấy thực sự phấn khởi, thực sự là tôn vinh, thực sự là tạo điều kiện thuận lợi cho người thầy. Đừng để luật ra các thầy cô lại thấy khó khăn hơn hay lại nói quy định thế này sao làm được”, Tổng Bí thư nhấn mạnh.