Đề xuất trên do Đại biểu Dương Văn Phước (Đoàn Quảng Nam) nêu tại buổi thảo luận sáng nay (28/10) trong khuôn khổ Kỳ họp 8, Quốc hội khoá XV về chuyên đề giám sát việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý thị trường bất động sản và phát triển nhà ở xã hội từ năm 2015 đến hết năm 2023.
Ông Phước lo ngại hoạt động đấu giá đất hiện nay không thực chất, có nguy cơ trở thành công cụ để lũng đoạn, thị trường buôn bán thành nơi trục lợi. Để khắc phục tình trạng bỏ cọc, trục lợi thị trường bất động sản, ông Phước đưa ra giải pháp tăng giá tiền đặt cọc theo từng vòng, theo lũy tuyến để buộc người đấu giá phải cân nhắc khi bỏ cọc.
Tranh luận với đề xuất này của đại biểu Dương Văn Phước, đại biểu Hoàng Văn Cường (Đoàn Hà Nội) cho rằng, không thể tăng tiền đặt cọc vì “nếu tăng sẽ hạn chế số người tham gia, mất đi tính cạnh tranh”.
Theo ông Cường để ngăn tình trạng thổi giá, bỏ cọc sau khi đấu thầu, cần phải đưa ra quy định là người tham gia đấu giá phải chứng minh đủ tiền để mua nếu trúng đấu giá, bằng việc xác nhận tài khoản tiền gửi ngân hàng hoặc tài sản bảo đảm khác như nhà đất và phải cam kết nếu cố tình bỏ cọc sẽ bị phong tỏa các tài sản trên để xử lý.
Đồng thời cần công khai người bỏ cọc khi đấu giá đất để hạn chế trục lợi, “nếu có quy định như vậy những người có nhu cầu mua thật sẽ dễ dàng chứng minh được”. Cùng đó loại bỏ được những người không có nhu cầu sử dụng, tham gia đấu giá để mua đi bán lại hoặc những người cố tình bỏ giá cao rồi bỏ cọc như vừa qua.
Đại biểu Nguyễn Thị Thủy (Đoàn Bắc Kạn) nhắc lại các phiên đấu giá vùng ven được tổ chức xuyên đêm, ghi nhận hàng trăm, hàng nghìn người chấp nhận ăn chực nằm chờ để đấu được suất đất. Giá trúng cao kỷ lục, dù ở huyện ven đô nhưng cũng lên tới hơn 100 triệu đồng/m2, tương đương đất dự án đã đầu tư hạ tầng.
Theo nữ đại biểu, lãnh đạo Bộ Xây dựng từng xác nhận tình trạng đầu cơ, thổi giá, đẩy giá đang là một nguyên nhân chính dẫn tới giá nhà đất tăng cao như vừa qua. Thực tế cũng cho thấy điều này, khi một số hội nhóm đầu cơ, nhà đầu tư sử dụng chiêu thức đẩy giá lên cao chót vót tại các phiên đấu giá, sau đó bỏ cọc, nhằm thiết lập mặt bằng giá mới cho các mảnh đất trong khu vực mà họ mua gom trước đó, thu siêu lợi nhuận.
Một nguyên nhân nữa khiến giá bất động sản tăng đó là tâm lý mua nhà đất chờ tăng giá. Không ít người đứng ngồi không yên trước thông tin giá nhà đất tăng phi mã, thậm chí đi vay để mua bằng được mảnh đất.
“Tình trạng đầu cơ, thổi giá, đẩy giá dẫn tới nhiều hệ luỵ, người dân có nhu cầu thực không mua được nhà ở, trong khi không ít người có tiền đang găm vào đất để tìm kiếm lợi nhuận”, bà Thủy nói.