Trang chủNewsThời sựGam màu u tối đằng sau thị trường giao đồ ăn lớn...

Gam màu u tối đằng sau thị trường giao đồ ăn lớn nhất thế giới

Ngành giao đồ ăn ước tính trị giá 200 tỷ USD của Trung Quốc, lớn nhất thế giới về doanh thu và khối lượng đơn hàng, tăng gấp đôi trong ba năm phong tỏa vì COVID-19 và mang lại thu nhập ổn định cho những người lao động thời vụ ở nước này. Nhưng giờ đây không còn nữa.

Nhân viên giao đồ ăn chờ lấy đơn bên ngoài một nhà hàng ở Bắc Kinh, Trung Quốc. (Ảnh: Getty Images)

Nhân viên giao đồ ăn chờ lấy đơn bên ngoài một nhà hàng ở Bắc Kinh, Trung Quốc. (Ảnh: Getty Images)

Nền kinh tế Trung Quốc đang vật lộn với loạt khó khăn, từ khủng hoảng bất động sản kéo dài đến tình trạng chi tiêu yếu của người tiêu dùng, khiến những người giao hàng cũng phải chịu nhiều tổn thất.

“Họ phải làm việc nhiều giờ và thực sự bị chèn ép”, Jenny Chan, phó giáo sư xã hội học tại Đại học Bách khoa Hong Kong, cho biết. “Họ sẽ tiếp tục đối mặt với áp lực vì các nền tảng giao hàng phải giữ chi phí ở mức thấp”.

Theo bà Chan, nền kinh tế trì trệ có nghĩa mọi người chi tiêu ít hơn cho những bữa ăn. Điều này làm giảm thu nhập của người giao đồ ăn vì phần lớn thu nhập của họ dựa trên số lượng và giá trị đơn hàng, buộc họ phải làm việc nhiều giờ hơn để duy trì thu nhập.

Ngoài ra, sự thống trị của hai nền tảng giao đồ ăn lớn ở Trung Quốc đại lục cho phép công ty áp đặt các điều khoản hợp đồng, khiến người lao động trong ngành không có nhiều cơ hội phản đối tình trạng điều kiện làm việc ngày càng xấu đi.

Nguồn lao động lớn

Khoảng 12 triệu tài xế tạo nên mạng lưới giao đồ ăn rộng lớn của Trung Quốc, bắt đầu phát triển mạnh mẽ với sự ra đời của ứng dụng Ele.me vào năm 2009, hiện thuộc sở hữu của gã khổng lồ công nghệ Alibaba.

Những người giao đồ ăn đóng vai trò quan trọng trong trong thời kỳ COVID-19 khi người dân bị cấm rời khỏi nhà theo lệnh phong tỏa nghiêm ngặt của chính phủ Trung Quốc. Giờ đây, giao đồ ăn trở thành một phần không thể thiếu trong văn hóa ẩm thực nước này.

Người giao đồ ăn có mặt khắp mọi nơi, họ băng băng trên những con phố đông đúc hay những con hẻm tối tăm để giao đồ ăn mỗi ngày, thậm chí mưa to hoặc bão lớn cũng không dừng nghỉ.

Nhân viên giao đồ ăn của Meituan giao hàng giữa trời mưa bão ở Trung Quốc. (Ảnh: Tân Hoa Xã)

Nhân viên giao đồ ăn của Meituan giao hàng giữa trời mưa bão ở Trung Quốc. (Ảnh: Tân Hoa Xã)

Thị trường giao đồ ăn Trung Quốc đạt được 214 tỷ USD vào năm 2023, gấp 2,3 lần so với năm 2020, theo ước tính của iiMedia Research, công ty chuyên theo dõi xu hướng tiêu dùng. Ngành công nghiệp này dự kiến ​​sẽ đạt 280 tỷ USD vào năm 2030.

Tuy nhiên, những tài xế trong ngành hiện nay phải chịu áp lực rất lớn để đáp ứng yêu cầu “phải giao nhanh” với mỗi đơn hàng, bất chấp phải đi ngược chiều, phóng nhanh hoặc vượt đèn đỏ, gây nguy hiểm cho cả bản thân và những người tham gia giao thông khác.

Dù vậy, họ cũng không thể hoàn toàn kiểm soát được thu nhập của bản thân. Một nhân viên giao hàng bất ngờ đập vỡ điện thoại di động xuống vỉa hè sau khi nhận được đánh giá tiêu cực từ khách hàng. Anh cho biết khiếu nại của khách hàng đối với anh là vô căn cứ nhưng vẫn bị công ty trừ điểm hiệu suất, đồng nghĩa giảm thu nhập.

“Họ muốn triệt đường sống của tôi sao?”, người đàn ông bức xúc.

Thu nhập giảm

Năm ngoái, lợi nhuận của hai trong số những công ty lớn nhất trong ngành là Meituan và Ele.me đều tăng vọt. Doanh thu của Meituan đạt 10 tỷ USD, tăng 26% so với năm 2022.

Alibaba báo cáo doanh thu 8,3 tỷ USD chủ yếu nhờ Ele.me, trong năm tài chính kết thúc vào ngày 31/3, tăng 19% so với năm trước.

Thế nhưng, thu nhập của nhân viên giao đồ ăn lại giảm đáng kể.

Theo báo cáo của Trung tâm nghiên cứu việc làm mới ở Trung Quốc, nhân viên giao đồ ăn thu nhập trung bình 6.803 nhân dân tệ (24,2 triệu đồng) một tháng. Con số này ít hơn gần 1.000 nhân dân tệ (3,5 triệu đồng) một tháng so với mức họ kiếm được cách đây năm năm, dù nhiều người phản ánh phải chạy xe nhiều giờ hơn.

Lu Sihang, 20 tuổi, nói với CNN rằng anh làm ca 10 tiếng, giao 30 đơn hàng mỗi ngày, mỗi ca kiếm được khoảng 200 – 300 nhân dân tệ (700.000 – 1 triệu đồng) mỗi ca. Lu phải làm việc gần như mỗi ngày để đạt được mức thu nhập trung bình 6.803 nhân dân tệ.

Chuyên gia kinh tế Gary Ng tại ngân hàng đầu tư Natixis của Pháp, chỉ ra nguyên nhân do “mức chi tiêu yếu” của Trung Quốc. Khi nền kinh tế Trung Quốc chậm lại, người tiêu dùng chi tiêu ít hơn.

Ông Gary cho biết mặc dù thực phẩm là nhu cầu thiết yếu nhưng nền kinh tế khó khăn khiến người tiêu dùng chi ít tiền hơn cho dịch vụ giao đồ ăn, trong khi các nhà hàng sẽ phải giảm giá để thu hút khách hàng.

Điều đó làm giảm thu nhập của nhân viên giao hàng vì thu nhập của họ phần lớn dựa vào hoa hồng trên giá trị đơn hàng.

Ngoài ra, nền kinh tế ảm đạm đồng nghĩa ít việc làm hơn, khiến cạnh tranh trở nên khốc liệt. Tỷ lệ thất nghiệp của thanh niên Trung Quốc tăng vọt lên 18,8% vào tháng 8, mức cao nhất kể từ khi chính quyền thay đổi phương pháp thống kê vào năm ngoái, qua đó không bao gồm sinh viên tốt nghiệp nhưng tiếp tục theo đuổi học thuật.

“Nếu nguồn cung lao động lớn, khả năng thương lượng của người lao động sẽ giảm, trong khi lượng đơn hàng có giới hạn”, Gary nói.

Nhân viên giao đồ ăn chờ lấy đơn tại một nhà hàng ở Bắc Kinh, Trung Quốc. (Ảnh: Getty Images)

Nhân viên giao đồ ăn chờ lấy đơn tại một nhà hàng ở Bắc Kinh, Trung Quốc. (Ảnh: Getty Images)

Sự thống trị của các nền tảng 

Nghiên cứu của China Labour Bulletin, tổ chức phi chính phủ có trụ sở tại Hong Kong, cho biết các ứng dụng giao hàng ban đầu chi mạnh để đưa ra mức lương cao hơn nhằm thu hút đủ lao động phục vụ cho việc mở rộng thị trường của họ.

“Nhưng khi điều kiện thay đổi, các công ty nền tảng sau khi chiếm lĩnh thị trường đã phát triển thuật toán để kiểm soát quá trình lao động, khiến người giao hàng có rất ít sự bảo vệ và mất đi mức độ tự do nhất định”, báo cáo cho biết.

Nhiều nhà hàng không tính phí giao hàng. Một số thậm chí còn đưa ra các ưu đãi rẻ hơn so với ăn tại chỗ hoặc tự đến lấy.

Chuyên gia Jenny Chan cho biết các nền tảng đầu tư mạnh vào giai đoạn đầu để giảm giá nhằm loại bỏ đối thủ cạnh tranh. Nhưng khi đã đạt được sự thống trị, họ bắt đầu chuyển gánh nặng chi phí sang tài xế bằng cách cắt giảm tiền thưởng và lương.

Đầu năm nay, cổng thông tin trực tuyến do nhà nước điều hành Workers.cn báo cáo việc nhận được nhiều khiếu nại từ những tài xế trong ngành.

Một người giao đồ ăn cho biết bị phạt 86 nhân dân tệ (hơn 300.000 đồng) lỗi không nhận giao đơn, dù anh đã thông báo với nhà hàng sẽ không nhận đơn đó vì họ không chuẩn bị đồ ăn đúng thời gian quy định, Workers.cn đưa tin.

Chuyên gia Chan chỉ ra vấn đề an toàn lao động khi thu nhập của những người giao đồ ăn tính theo đơn hoàn thành thay vì trả lương theo tháng, điều này thúc đẩy họ bất chấp điều kiện đường sá hay thời tiết nguy hiểm để giao nhiều đơn nhất có thể.

Theo Thời báo Hoàn cầu, năm 2019, một tài xế thiệt mạng trên đường giao đồ ăn vì cây đổ trúng trong trận mưa gió ở Bắc Kinh.

Đầu tháng 10, mạng xã hội lan truyền video ghi lại cảnh người giao đồ ăn điều khiển xe máy điện vượt đèn đỏ và đâm vào ô tô giữa một ngã tư ở tỉnh Hồ Nam, miền nam Trung Quốc.

Yang, nhân viên giao đồ ăn 35 tuổi, thừa nhận những mặt hạn chế, nói rằng ngành này “không còn tốt như trước”. Tuy nhiên, anh vẫn cảm thấy công việc này phù hợp sau khi từng làm qua nhiều công việc trước đây, từ bán đồ ăn nhẹ đến làm việc văn phòng.

“Đây là công việc có tính linh hoạt. Nếu muốn kiếm nhiều tiền, bạn phải làm việc nhiều hơn hơn. Bạn cũng có thể làm việc ít hơn để nghỉ ngơi khi cần”, Yang nói.

Hoa Vũ(Nguồn: CNN)



Nguồn: https://vtcnews.vn/gam-mau-u-toi-dang-sau-thi-truong-giao-do-an-lon-nhat-the-gioi-ar903527.html

Cùng chủ đề

Trung Quốc sẽ là nền kinh tế lớn đầu tiên làm điều này, lợi thế thu được có thể vượt xa mong đợi

Trung Quốc sẽ xóa bỏ thuế quan đối với hàng hóa từ các quốc gia kém phát triển nhất thế giới bắt đầu từ tháng 12, một động thái dự kiến ​​sẽ giảm chi phí vận chuyển từ một số khu vực của châu Phi và châu Á và giúp Bắc Kinh có nhiều ảnh hưởng hơn trong thương mại toàn cầu.

Tình hình thêm “căng”, Bắc Kinh phản ứng mạnh, “bắn tin” đến WTO

Ngày 30/10, Trung Quốc đã phản ứng mạnh sau khi Ủy ban châu Âu (EC) thông báo kết quả cuối cùng của cuộc điều tra chống trợ cấp đối với xe điện của nước này.

EU chính thức “xuống tay” với xe điện Trung Quốc, mức thuế cao nhất tới 35,3%, Đức lập tức nêu quan điểm

Ngày 29/10, Liên minh châu Âu (EU) đã nhất trí áp thuế bổ sung đối với ô tô điện nhập khẩu từ Trung Quốc, sau khi các cuộc đàm phán với Bắc Kinh không đạt được thỏa thuận giúp chấm dứt tình trạng bế tắc.

EU chính thức “xuống tay” với xe điện Trung Quốc, mức thuế cao nhất tới 35,3%, Đức lập tức nêu quan điểm

Ngày 29/10, Liên minh châu Âu (EU) đã nhất trí áp thuế bổ sung đối với ô tô điện nhập khẩu từ Trung Quốc, sau khi các cuộc đàm phán với Bắc Kinh không đạt được thỏa thuận giúp chấm dứt tình trạng bế tắc.

Mỹ “đánh phủ đầu”, quyết không để công nghệ tiên tiến rơi vào tay Bắc Kinh

Mới đây, chính phủ Mỹ công bố bộ quy định cuối cùng nhằm kiểm soát hoạt động đầu tư của nước này vào các lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI), bán dẫn và công nghệ khác tại Trung Quốc.

Nổi bật

Mới nhất

Cùng tác giả

Ông Kim Sang-sik thăm dò Indonesia, HLV đối thủ lên tiếng

Tại ASEAN Cup 2024 (tiền thân là AFF Cup) đội tuyển Việt Nam nằm chung bảng B ASEAN Cup 2024 cùng Myanmar, Lào cùng 2 đội mạnh là Indonesia và Philippines. Để chuẩn bị cho giải đấu, ban huấn luyện đội tuyển Việt Nam đã lên kế hoạch bay sang 2 nước Indonesia và Philippines, dự khán các trận đấu của hai đội tuyển này trong đợt tập trung FIFA Days tháng 11. Khi được báo chí hỏi về...

Loại lá mọc đầy vườn không ai hái lại là kho canxi, tốt cho gan

Bổ sung canxi tự nhiênĐể có hệ xương chắc khỏe và phòng ngừa loãng xương, chúng ta thường nghĩ ngay đến sữa. Tuy nhiên, lá ớt lại là lựa chọn bất ngờ không kém. Với hàm lượng canxi lên đến 233mg/100g, lá ớt vượt xa sữa tươi (chỉ chứa khoảng 118mg/100g), biến chúng trở thành một nguồn bổ sung canxi tự nhiên vô cùng quý giá. Không chỉ vậy, lá ớt còn chứa nhiều vitamin và khoáng chất...

Chân xuất hiện 5 dấu hiệu này có thể thận đang ‘kêu cứu’

Dưới đây là 5 dấu hiện cảnh báo thận đang “kêu cứu” tuyệt đối không được coi nhẹ.Màu sắc da bất thườngDa là cơ quan lớn nhất của cơ thể, thường là một trong những bộ phận đầu tiên báo hiệu những vấn đề bên trong. Khi thận suy yếu, da trở thành “người phát ngôn” cho những thay đổi đang diễn ra bên trong cơ thể.Sự tích tụ chất thải trong máu do thận không thể lọc...

Nga và Ukraine tranh cãi việc trao đổi tù binh

Tổng thống Ukraine tỏ rõ sự không hài lòng khi đồng minh phương Tây không hành động trước những diễn biến mới. Trong khi đó, Nga cảnh báo Mỹ về chiến tranh thế giới thứ 3 là những diễn biến đáng chú ý mới nhất về cuộc xung đột.Hôm qua (2/11), người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova cáo buộc Ukraine phá hoại quá trình trao đổi tù binh chiến tranh giữa hai nước. Theo bà, Bộ...

Cảnh báo mưa lớn, các thuỷ điện ở miền Trung chuẩn bị ứng phó thế nào?

Sáng 3/11, Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn (PCTT&TKCN) tỉnh Thừa Thiên - Huế thông tin, dự báo từ chiều tối 3 đến 9/11, trên địa bàn mưa to, mưa rất to. Tổng lượng mưa cả đợt phổ biến từ 500 - 850mm, có nơi trên 1.000mm.Lượng mưa này sẽ gây ra lũ lớn, ngập úng ở vùng thấp trũng, khả năng gây lũ quét, sạt lở đất ở vùng đồi núi, ven...

Bài đọc nhiều

Thủ tướng phát lệnh khởi công Vành đai 3 Tp.HCM và 2 tuyến cao tốc

Sáng 18/6, tại Tp.Hồ Chí Minh, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính dự Lễ và phát lệnh khởi công đồng loạt xây dựng 3 dự án giao thông quan trọng quốc gia. Đó là đường Vành đai 3 Thành phố Hồ Chí Minh; đường bộ cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu (giai đoạn 1) và cao tốc Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột (giai đoạn 1). Sự kiện được tổ chức theo hình thức trực tuyến...

Việt Nam lọt top điểm đến rẻ nhất thế giới năm 2024

Tạp chí du lịch nổi tiếng Condé Nast Traveler liệt kê 21 điểm đến rẻ nhất dành cho du khách năm 2024, trong đó có Việt Nam. Du khách bất ngờ nhận quà khi ghé thăm Đà Nẵng, Việt Nam vào đầu năm 2024. Ảnh: Thuỳ Trang Theo Condé Nast Traveler, nhiều yếu tố cần cân nhắc khi lên kế hoạch cho một kỳ nghỉ, từ việc tìm địa điểm du lịch giá rẻ, sự an toàn của điểm đến cho tới các...

Kết tội kẻ sát hại 2 hướng dẫn viên người Việt ở Las Vegas năm 2018

(CLO) Một bồi thẩm đoàn đã kết tội một người đàn ông đột nhập vào một phòng tại khách sạn-sòng bạc ở Las Vegas Strip và cướp rồi giết hai hướng dẫn viên du lịch người Việt Nam hồi tháng 6 năm 2018. ...

Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm lên đường thăm cấp Nhà nước tới nước Cộng hòa nhân dân Trung Hoa

Nhận lời mời của Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc, Chủ tịch nước Cộng hòa nhân dân Trung Hoa Tập Cận Bình và Phu nhân, Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam Tô Lâm và Phu nhân cùng Đoàn đại biểu cấp cao Đảng và Nhà nước ta hôm nay rời Hà Nội, lên đường...

Ông Donald Trump lái xe rác vận động tranh cử

Ông Trump lên xe chở rác để vận động tranh cử.Ngày 30/10, ứng viên đảng Cộng hòa Donald Trump đã gây chú ý với hình ảnh lái xe rác đến cuộc vận động tranh cử ở Green Bay tại bang Wisconsin, khi cuộc đua vào Nhà Trắng đang đếm ngược với giờ G.Theo AP, cựu tổng thống Trump muốn thu hút sự chú ý đến phát biểu được đưa ra một ngày trước đó của đương kim Tổng thống...

Cùng chuyên mục

Mưa sao băng cực đại, siêu trăng cuối cùng 2024 chờ người Việt

Mưa sao băng, siêu trăng… xuất hiện trong tháng 11 này được nhiều người yêu thiên văn Việt Nam mong chờ. Hội Thiên văn Hà Nội (HAS) cũng như các chuyên gia đã dự báo về những hiện tượng thiên văn thú vị có thể quan sát được trên bầu trời Việt Nam tháng 11 này. Có gì thú vị? Mưa sao băng Taurids chờ người Việt Nam ngắm vào tháng 11 này ẢNH: LƯU HOÀI NAM 1. Trăng mới (ngày 1.11) Mặt trăng nằm ở cùng một...

Thúc đẩy hợp tác thông tin và truyền thông với các nước Trung Đông

Các buổi làm việc của Bộ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Mạnh Hùng tại UAE, Saudi Arabia và Qatar góp phần đưa quan hệ hợp tác về thông tin và truyền thông của Việt Nam với Trung Đông ngày càng thiết thực, hiệu quả. Từ ngày 28-31/10, trong khuôn khổ chuyến thăm chính thức của Thủ tướng Phạm Minh Chính đến 3 nước Tiểu vương quốc Ả-rập Thống nhất (UAE), Saudi Arabia và Qatar, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền...

Thống nhất trình Quốc hội chính sách thí điểm ‘gỡ vướng’ cho nhà ở thương mại

Ủy ban Kinh tế đề nghị Chính phủ đánh giá chi tiết, toàn diện tình hình thực tiễn việc phát triển nhà ở thương mại, hiệu quả sử dụng quỹ đất dành cho phát triển nhà ở thương mại tại các tỉnh, thành phố. Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải - Ảnh: GIA HÂN Ngày 3-11, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến dự thảo nghị quyết thí điểm thực hiện dự án nhà ở thương mại thông qua...

Đánh giá hiệu quả việc sử dụng quỹ đất để phát triển nhà ở thương mại

(ĐCSVN) - Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh đề nghị: Chính phủ đánh giá chi tiết, toàn diện thực tiễn phát triển nhà ở thương mại, hiệu quả của việc sử dụng quỹ đất dành cho phát triển nhà ở thương mại tại các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương... ...

Tổng tư lệnh Ukraine thừa nhận tình thế như “cá nằm trên thớt”

Chiến sự Nga-Ukraine hôm nay ngày 3/11/2024: Tổng tư lệnh Ukraine thừa nhận tình thế như “cá nằm trên thớt” khi quân đội Nga liên tiếp chiến thắng tại Donetsk. Tổng tư lệnh các lực lượng vũ trang Ukraine (AFU), tướng Alexander Syrsky đã thông báo về các cuộc tấn công của quân đội Nga trên kênh Telegram cá nhân. Ông lưu ý rằng, cuộc tấn công này của phía Nga là mạnh nhất kể từ...

Mới nhất

Bà Harris có thể lật ngược thế cờ ở bang ông Trump thắng 2 lần

(Dân trí) - Trong giai đoạn nước rút của bầu cử tổng thống Mỹ, ứng viên Dân chủ Kamala Harris bất ngờ vượt lên dẫn trước ứng viên Cộng hòa Donald Trump tại bang Iowa. Phó Tổng thống Mỹ Kamala Harris (Ảnh: Reuters). Một cuộc thăm dò dư luận trong tuần qua do công ty Selzer phối hợp với báo Des Moines...

Bầu cử Mỹ: ‘Ngôi sao’ dự báo kinh tế đặt cược cho ai?

“Nhà dự báo kinh tế chính xác nhất thế giới” đã dự đoán ông Donald Trump sẽ thắng cử tổng thống và đảng Cộng hòa có khả năng sẽ nắm toàn quyền kiểm soát Quốc hội sau cuộc bầu cử ngày 5.11. Tại kỳ bầu cử Mỹ năm 2024, ứng cử viên đảng Dân chủ kiêm Phó Tổng thống Kamala Harris đối...

Tiết lộ Top 2 ngành được đánh giá có lương cao nhất hiện nay và 4 điều sinh viên cần chuẩn bị

Mức lương phụ thuộc vào vị trí và khả năng của người lao động, tuy nhiên, nhà tuyển dụng đã chỉ ra lĩnh vực có thu nhập cao và những tiêu...

Hoa hậu Thanh Thủy mang khung cửi dệt lụa nặng 5kg diễn Miss International 2024

Hoa hậu Huỳnh Thị Thanh Thủy khoe nhan sắc ngọt ngào khi trình diễn thiết kế “Lụa nàng sen” trong phần thi trang phục dân tộc ở Miss International 2024. Trên sân khấu, Thanh Thủy diện thiết kế "Lụa nàng sen" của NTK Bùi Công Thiên Bảo. Trang phục là sự kết hợp giữa áo dài lụa và khung cửi dệt...

Mới nhất