Trong Dự thảo Luật Công đoàn (sửa đổi) dự kiến trình Quốc hội xem xét và thông qua tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV, diễn ra trong tháng 10 và 11/2024, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam đề xuất ở những doanh nghiệp có từ 1.000 lao động trở lên, cần bố trí cán bộ công đoàn chuyên trách do Công đoàn trả lương. Đối tượng này nên là hợp đồng lao động để thuận lợi xử lý các vấn đề về cán bộ và trả lương, phù hợp với mặt bằng tiền lương trong doanh nghiệp. Việc cơ cấu cán bộ công đoàn chuyên trách tại doanh nghiệp có đông công nhân do công đoàn quản lý, trả lương đảm bảo tiếng nói độc lập, mạnh mẽ của cán bộ công đoàn trong việc đại diện, bảo vệ quyền lợi người lao động.
Việc quy định Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam xây dựng định mức, khung tiêu chí xác định số lượng cán bộ công đoàn chuyên trách là cán bộ, công chức, viên chức để trình cơ quan có thẩm quyền quyết định cũng đáp ứng chủ trương của Đảng tại Nghị quyết số 02-NQ/TW ngày 12/6/2021 của Bộ Chính trị về: “Nghiên cứu, đề xuất cơ chế giao biên chế cho công đoàn hợp lý, bảo đảm đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ và tình hình thực tế”.
Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam đề xuất ở những doanh nghiệp có từ 1.000 lao động trở lên, cần bố trí cán bộ công đoàn chuyên trách do Công đoàn trả lương. Ảnh: Internet.
Dẫn chứng thực tiễn vấn đề thiếu hụt cán bộ công đoàn để chăm lo cho đời sống đoàn viên, người lao động tại thành phố Tân Uyên (Bình Dương), Phó Chủ tịch Tổng LĐLĐ Việt Nam cho biết: Do sự bùng nổ của công nghiệp và các khu công nghiệp, trên địa bàn thành phố Tân Uyên có khoảng 96.000 đoàn viên, 554 công đoàn cơ sở nhưng chỉ có 4 cán bộ công đoàn. Do vậy, khối lượng công việc mà mỗi cán bộ công đoàn phải đảm nhận rất lớn.
Theo Tổng LĐLĐ Việt Nam, cơ chế quản lý cán bộ công đoàn theo các quy định hiện nay của Đảng và các quy định pháp luật đã bộc lộ một số điểm chưa phù hợp. Cơ chế cấp ủy địa phương giao biên chế cho tổ chức công đoàn địa phương trong gói biên chế được cấp trên giao cho khối Đảng, Mặt trận Tổ quốc và đoàn thể chính trị – xã hội dẫn đến sự không đồng bộ về biên chế trong cùng một cấp công đoàn.
“Biên chế ít, lại thêm việc phân công về các Tỉnh, Thành ủy theo nguyên tắc số lượng đảng viên và dân số – tức là nơi nào đông dân, đông đảng viên thì nơi đó sẽ có nhiều biên chế. Nhưng nơi đông dân không có nghĩa là nơi ấy đông công nhân. Dẫn đến việc nơi có rất nhiều công nhân nhưng biên chế lại ít”, Phó Chủ tịch Tổng LĐLĐ Việt Nam Ngọ Duy Hiểu nêu thực trạng.
Trong bối cảnh đẩy mạnh hội nhập quốc tế và sự phát triển nhanh về số lượng doanh nghiệp, người lao động, đoàn viên công đoàn, nhiệm vụ của công đoàn đặc thù ngày càng nặng nề nhưng biên chế công đoàn lại rất thấp. Theo số liệu của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, tính đến ngày 31.3.2024, công đoàn địa phương được các tỉnh ủy, thành ủy giao 5.119 biên chế, con số này chỉ bằng một phần ba các tổ chức chính trị – xã hội khác.
Đại diện Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam và Liên đoàn Lao động tỉnh Thái Nguyên tặng quà người lao động tại khu nhà trọ dành cho công nhân trên địa bàn phường Phú Xá (Thành phố Thái Nguyên). Ảnh: Internet.
Phó Chủ tịch Tổng LĐLĐ Việt Nam Ngọ Duy Hiểu khẳng định: Hiện nay, công đoàn cơ sở không có cán bộ công đoàn chuyên trách cho nên phải chấp nhận chủ doanh nghiệp tự tuyển người về làm cán bộ công đoàn. Việc chủ doanh nghiệp tuyển cán bộ công đoàn, trả lương cho họ, vì thế để cán bộ công đoàn có tiếng nói độc lập, mạnh mẽ, quyết liệt là điều khó.
Do vậy, Tổng Liên đoàn đề xuất ở những doanh nghiệp có từ 1.000 lao động trở lên, cần bố trí cán bộ công đoàn chuyên trách do tổ chức công đoàn trả lương. Ðối tượng này nên là hợp đồng lao động để thuận lợi xử lý các vấn đề về cán bộ và trả lương, phù hợp với mặt bằng tiền lương trong doanh nghiệp. Bên cạnh đó, việc cơ cấu cán bộ công đoàn chuyên trách tại doanh nghiệp có đông công nhân do công đoàn quản lý, trả lương sẽ bảo đảm tiếng nói độc lập, mạnh mẽ của cán bộ công đoàn trong việc đại diện, bảo vệ quyền lợi người lao động…/.
Diêm Giang