Mối quan hệ Việt Nam – Lào trong lịch sử và hiện tại được xây đắp nên bằng chính những máu xương của cán bộ, chiến sĩ quân đội và nhân dân hai nước trong suốt những năm tháng kề vai, sát cánh chống kẻ thù chung. Ngày 30/10 năm nay, tròn 75 năm ngày truyền thống quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam tại Lào (30/10/1949 – 30/10/2024).
Trong số các đơn vị quân tình nguyện Việt Nam sang làm nhiệm vụ quốc tế trên đất bạn Lào, Sư đoàn 316, Quân khu 2 là đơn vị đầu tiên có mặt trên đất bạn Lào và có thời gian lâu nhất, 13 năm liên tục chiến đấu trên đất bạn Lào. Năm 1969, Sư đoàn 316, phối hợp với các đơn vị bộ đội Pathet Lào tổ chức chiến dịch phòng ngự, phản công, đẩy lui Chiến dịch Cù Kiệt của đế quốc Mỹ.
Lúc này, đang vào mùa mưa, mọi con đường tiếp tế bảo đảm hậu cần gần như bị tê liệt, bộ đội thiếu gạo, thiếu muối phải ăn rau rừng nhiều ngày cầm bữa. Giữa lúc tình thế khó khăn, thì nguồn hậu cần tại chỗ của nhân dân các bộ tộc Lào đã cứu sống bộ đội. Mặc dù cũng đang vào nạn đói, nhân dân các bộ tộc Lào thiếu ăn, khó khăn đủ bề, nhưng với tinh thần hạt gạo chia đôi, họ đã nhường cơm, sẻ áo, vét những bát gạo cuối cùng trong nhà để nuôi bộ đội Việt Nam.
Cựu chiến binh Trung đoàn 174 Nguyễn Hữu Khảm nhớ lại những ngày tháng đong đầy nghĩa tình đó: “Mùa mưa, chúng ta không tiếp tế từ hậu phương được. Cho nên là hoàn toàn phải dựa vào lực lượng hậu cần tại chỗ. Chính nhân dân Lào đã nuôi cán bộ, chiến sĩ Trung đoàn 174, Sư đoàn 316 chúng tôi, vượt qua được những năm tháng mùa mưa đầy gian khổ ác liệt và hy sinh. Tôi lấy ví dụ một hình ảnh, khi chúng tôi vào bản Son thì nhân dân vẫn trụ lại, có những bà mẹ già đã mang từng lon gạo ra để đưa cho quân tình nguyện, một bản của Lào đã đóng góp 2 tạ lúa gạo đưa ra cho bộ đội, nhận nuôi thương binh, trở thành hậu phương và coi bộ đội tình nguyện Việt Nam như con em của mình.”
Gần 10 năm chiến đấu trên đất bạn Lào, Trung tướng Nguyễn Tiến Long, Phó Chủ tịch Trung ương Hội Hữu nghị Việt Nam – Lào cũng đã chứng kiến những câu chuyện cảm động về sự giúp đỡ vô tư, tình yêu thương che chở, đùm bọc rất cảm động của nhân dân Lào dành cho bộ đội Việt Nam.
Trung tướng Nguyễn Tiến Long cho biết: “Nhiều phen đơn vị hành quân về không còn hạt gạo nào, dân cũng không còn gạo, chỉ ra nương, đây cái nương này còn 4 – 5 bao thóc, các con cứ lấy. Ở chiến trường Lào thì ngoài gạo ra, đất rừng Lào, củ mài và tấm lòng của nhân dân Lào cũng nuôi được bộ đội chúng ta. Vì vậy mà Trung đoàn chúng tôi có những lúc gần nửa tháng không nhận được tiếp tế, vẫn sống khỏe vẫn chiến đấu được.”
Khi cuộc kháng chiến chống Mỹ bước vào giai đoạn cam go, ác liệt, chúng ta đã lật cánh đường Trường Sơn sang phía Tây, đi qua đất bạn Lào, nhân dân Lào đã tự nguyện di dời nhà cửa, đóng góp công sức phá đá, mở đường, các bộ tộc Lào ở phía Tây Trường Sơn còn huy động cả voi để kéo gỗ, mở đường giúp bộ đội Việt Nam. Chính sự giúp đỡ vô tư, trong sáng trên tinh thần đoàn kết quốc tế cao cả của Nhà nước Việt Nam mà nhân dân Lào đã dành cho quân tình nguyện Việt Nam những tình cảm cao đẹp.
Ông Somsavat Lengsavad, nguyên Phó Thủ tướng Lào cho rằng, đó thực sự là sự giúp đỡ vô tư, trong sáng, chí nghĩa, chí tình mà không phải dân tộc nào cũng có được như vậy.
Nguyên Phó Thủ tướng Lào cho biết: “Đó là sự giúp đỡ trong sáng, không đặt điều kiện. Ví dụ như Việt Nam theo yêu cầu của Lào đưa Quân tình nguyện sang giúp Lào, Việt Nam có đặt điều kiện gì đâu. Cho nên tôi thấy, đó là hành động rất trong sáng, mẫu mực. Trên thế giới này có mối quan hệ đoàn kết đặc biệt như thế này.”
Trong dòng chảy quan hệ giữa hai nước Việt Nam và Lào, quan hệ quốc phòng cũng là một trong những quan hệ trụ cột, nền tảng, được đặt nền móng từ trong kháng chiến và liên tục được bồi đắp trong hiện tại và tương lại. Trong những năm gần đây, trước những diễn biến phức tạp của tình hình thế giới và khu vực, mối quan hệ quốc phòng giữa hai nước càng được quan tâm: Hai bên đã phát huy các cơ chế đối thoại, mở rộng hợp tác đào tạo; tăng cường hợp tác quản lý, bảo vệ biên giới. Những kết quả tốt đẹp trong quan hệ quốc phòng giữ hai nước đã hé mở những tương lai và triển vọng tốt đẹp.
Đây cũng là nhận định của Trung tướng Vũ Chiến Thắng, nguyên Cục trưởng Cục Đối ngoại, Bộ Quốc phòng: “Tôi tin rằng với sự đột phá trong quan hệ hai nước sẽ tiếp tục đưa quan hệ hai nước Việt Nam – Lào phát triển lên tầm cao mới, xứng đáng với vị thế của mỗi nước ở khu vực và trên thế giới, đáp ứng được nguyện vọng của nhân dân hai nước. Mối quan hệ này đã trở thành quy luật phát triển, là nhân tố quan trọng, đảm bảo thắng lợi của sự nghiệp cách mạng mỗi nước. Đó là tài sản chung, vô giá của hai Đảng, hai dân tộc mà thế hệ hôm nay cần giữ gìn, bảo vệ, vun đắp và truyền cho muôn đời con cháu mai sau”.
Còn Thiếu tướng Nguyễn Hoàng Nhiên, Viện trưởng Viện Lịch sử Quân sự. cho biết: “Với mục tiêu là đưa quan hệ quốc phòng giữa hai nước ngày càng đi vào chiều sâu, có hiệu quả. Quân đội hai nước Việt Nam – Lào triển khai thực hiện thành công các hoạt động quan hệ quốc phòng giữa hai nước với những giải pháp đồng bộ mà hai bên đã và đang triển khai, nhất là sự cố gắng nỗ lực của quân đội hai nước, cùng với thực tiễn lịch sử, chúng ta hy vọng, quan hệ quốc phòng giữa Việt Nam và Lào sẽ đạt được những thành tựu to lớn hơn nữa đúng như lời Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào đã khẳng định, hợp tác quốc phòng giữa hai nước là mối quan hệ đặc biệt của đặc biệt, chỉ có quan hệ hữu nghị đặc biệt Việt Nam – Lào, Lào – Việt nam mới làm được như vậy.”
Năm xưa các thế hệ cha anh của hai dộc tộc Việt Nam và Lào đã cùng chung chiến hào, tựa lưng vào dãy Trường Sơn để đánh đuổi kẻ thù, dành lại độc lập, tự do cho hai dân tộc. Rất nhiều cán bộ, chiến sĩ quân tình nguyện Việt Nam vẫn mãi mãi nằm lại trên chiến trường Lào. Máu xương các anh đã hòa quyện, thấm đẫm vào đồng ruộng, bản làng và những khu rừng sa mu xanh tốt. Đó là những chứng tích không thể nào quên trong quan hệ hai nước, mà mỗi chúng ta, các thế con cháu hôm nay và mai sai cần mãi mãi khắc ghi, trân trọng, gìn giữ và phát huy. Biến những kết quả tốt đẹp trong quá khứ, thành sức mạnh trong hiện tại để xây đắp tương lai, đưa quan hệ hai nước ngày càng phát triển đi vào chiều sâu, thiết thực và hiệu quả hơn, vì sự phát triển phồn vinh, bền vững và hạnh phúc của hai dân tộc Việt Nam – Lào, Lào – Việt Nam.
Nguồn: https://vov.vn/chinh-tri/nhan-dan-lao-da-danh-cho-quan-tinh-nguyen-viet-nam-nhung-tinh-cam-cao-dep-post1130615.vov
