“Đối với những người trong chúng ta may mắn được làm việc với ông, ông là người thầy để đời“, Cook nói với tờ The Wall Street Journal trong cuộc phỏng vấn gần đây. Những bài học mà ông học được từ người tiền bối lâu năm của mình đã minh chứng cho quyết định phớt lờ những kẻ hoài nghi và rời bỏ công việc tốt tại Compaq để gia nhập Apple vào năm 1998 là đúng đắn, ông nói.
“Tôi nghĩ mình có cơ may để đời khi làm việc với một thiên tài đã khởi tạo toàn bộ ngành công nghiệp này”, Cook nhận định.
Cook đặc biệt “say mê” một kỹ năng cụ thể mà ông học được từ Jobs, ông nói: “Tôi sẽ không gắn chặt với quan điểm trong quá khứ của tôi. Không được giữ khư khư suy nghĩ của mình khi được trình bày bằng chứng mới về mọi thứ. Ông ấy luôn có thể linh hoạt thay đổi. Ban đầu, tôi hơi bất ngờ vì điều đó. Và sau đó, tôi trở nên say mê với phẩm chất ấy”.
Tim Cook và Steve Jobs năm 2010. (Ảnh: Getty)
Cook tiếp tục gọi sự sẵn lòng thay đổi suy nghĩ của Jobs về bất kỳ chủ đề nào là “một kỹ năng tuyệt vời” — và là một kỹ năng ít phổ biến hơn mọi người nghĩ. “Rất ít người có kỹ năng đó, vì họ gắn chặt với quan điểm trong quá khứ của mình”.
Mọi người thường hình thành quan điểm dựa trên cảm xúc, như sợ hãi hoặc tức giận, khiến họ khó có thể thoát khỏi niềm tin đã tồn tại từ lâu, nghiên cứu cho thấy. Những thành kiến nhận thức đó thường mạnh đến mức ngay cả một tập hợp sự thật rõ ràng mới cũng không thể thuyết phục một người thay đổi suy nghĩ, giáo sư phát triển con người tại Đại học Connecticut, Keith Bellizzi đã viết vào năm 2022.
Khả năng thay đổi quan điểm có thể mang lại lợi ích to lớn cho các nhà lãnh đạo, những người cần dựa vào nghiên cứu và ý kiến từ nhân viên để định hình quá trình ra quyết định của mình. Nghiên cứu cho thấy việc tìm kiếm và cân nhắc nhiều ý kiến có căn cứ, mà các nhà tâm lý học còn gọi là “sự linh hoạt về nhận thức”, là chìa khóa để trở nên thông minh hơn và đưa ra quyết định tốt hơn.
Một trong những nguyên tắc lãnh đạo nổi tiếng của Amazon, do người sáng lập Jeff Bezos chấp bút, là các nhà lãnh đạo giỏi “thường xuyên đúng”. Mấu chốt nằm ở chỗ không phải các nhà lãnh đạo tốt luôn đúng — mà họ luôn tăng cơ hội đúng của mình bằng cách chủ động tìm kiếm các ý kiến khác biệt và sẵn sàng thay đổi suy nghĩ.
“Với sự luyện tập, bạn có thể đúng thường xuyên hơn”, Bezos phát biểu tại Giải thưởng Pathfinder ở Seattle năm 2016. “Những người thường đúng, họ lắng nghe nhiều, và những người thường đúng, họ thay đổi suy nghĩ rất nhiều”.
Bezos đã truyền thái độ đó cho người kế nhiệm của mình, hiện là CEO của Amazon Andy Jassy. “Tôi thường đặt câu hỏi về những niềm tin sâu sắc nhất của mình về một chủ đề cụ thể để xem liệu chúng có thực sự đúng hay không”, Jassy phát biểu vào tháng 7. “Chìa khóa là phải có những người phù hợp tham gia đưa ra phản hồi, lắng nghe các quan điểm khác nhau và sau đó nghĩ về câu trả lời khả thi nhất cho khách hàng hoặc cho doanh nghiệp. Không quan trọng đó có phải là ý tưởng của bạn hay không”.
Tương tự như vậy, Jobs đã truyền phẩm chất này cho người kế nhiệm của mình, Cook.
“Ông ấy thích tranh luận và ông ấy thích có ai đó tranh luận với mình”, Cook giải thích, và nói thêm: “Và, bạn luôn có thể thay đổi suy nghĩ của ông ấy nếu bạn có ý tưởng tốt nhất. Chúng tôi đã thay đổi suy nghĩ của nhau. Đó là lý do tại sao việc chúng tôi làm lại hiệu quả đến vậy”.
