Vẫn “đang nghiên cứu” đề xuất việc quản lý thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng

Bộ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Hồng Diên.

Bộ Công thương đang nghiên cứu, xây dựng Nghị định về kinh doanh thuốc lá (thay thế Nghị định số 67/2013/NĐ-CP).

Tại dự thảo Nghị định, dự kiến Bộ Công thương đề xuất một số nội dung liên quan đến việc quản lý thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng. Bộ Công thương sẽ phối hợp với Bộ Y tế và các bộ, ngành liên quan để hoàn thiện dự thảo, báo cáo Chính phủ.

Thông tin trên được Bộ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Hồng Diên cho biết tại báo cáo về tình hình và kết quả thực hiện Nghị quyết của Quốc hội về chất vấn, các vấn đề đã hứa tại kỳ họp trước thuộc lĩnh vực công thương, vừa gửi tới các vị đại biểu Quốc hội.

Trước đó, tại Kỳ họp thứ 7 của Quốc hội, một số phiên thảo luận và phiên chất vấn Bộ trưởng Diên cho thấy nhiều lo ngại của đại biểu Quốc hội về tác hại khôn lường của thuốc lá thế hệ mới (trong đó có thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng).

Trước nữa, gần 5 năm trước, từ tháng 10/2019, thẩm tra báo cáo của Chính phủ về kết quả hoạt động và quản lý, sử dụng Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá giai đoạn 2018 – 2019, Ủy ban Về các vấn đề xã hội (nay là Ủy ban Xã hội) của Quốc hội đã đề nghị Chính phủ xây dựng quy định, nhằm quản lý hoạt động kinh doanh các sản phẩm thuốc lá mới xuất hiện, như thuốc lá điện tử, thuốc lá làm nóng và các sản phẩm khác.

Đầu tháng 5/2024, phiên giải trình về trách nhiệm quản lý nhà nước về phòng, chống tác hại của thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng do Ủy ban Xã hội của Quốc hội chủ trì, phối hợp với Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội tổ chức cho thấy các con số liên quan đến thuốc lá thế hệ mới trở nên nhức nhối.

Theo báo cáo của gần 700 cơ sở khám chữa bệnh, gồm các bệnh viện trực thuộc Bộ Y tế, bệnh viện thuộc Sở Y tế và trung tâm y tế huyện, chỉ riêng năm 2023, có 1.224 ca nhập viện do sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng. 

Kết luận phiên giải trình khẳng định có khoảng trống pháp lý trong phòng, chống tác hại của thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng. Một trong những nguyên nhân là quan điểm của các bộ, ngành, địa phương trong quản lý nhà nước về thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng chưa thống nhất, dẫn đến chậm thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, chậm ban hành văn bản pháp luật để quản lý và phòng, chống tác hại của các loại thuốc lá mới.

Với những thông điệp rõ ràng từ phiên giải trình, ở Kỳ họp thứ bảy của Quốc hội, một số vị đại biểu tiếp tục chất vấn, “đòi” câu trả lời mạch lạc từ người đứng đầu Bộ Công thương về ứng xử với thuốc lá thế hệ mới.

Trước Quốc hội và cử tri cả nước, Bộ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Hồng Diên nói: “Nếu Bộ Y tế khẳng định sản phẩm thuốc lá thế hệ mới có hại sức khỏe tới mức phải cấm, thì Bộ Công thương ủng hộ là cần sớm sửa đổi quy định pháp luật liên quan để các loại sản phẩm này không được lưu hành ở Việt Nam”.

Kết quả thực hiện lời hứa này là vẫn là “đang nghiên cứu” để đề xuất một số nội dung liên quan đến việc quản lý thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, chưa rõ thời điểm nào hoàn thành.

Báo cáo của Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cũng nêu, Bộ Y tế được giao nhiệm vụ rà soát hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về phòng, chống tác hại của thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng để đề xuất sửa đổi Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá và nghiên cứu, đề xuất ban hành theo thẩm quyền hoặc trình cấp có thẩm quyền ban hành giải pháp quản lý thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng.