Tuyến biên giới giữa Quảng Nam với tỉnh Sê Kông (Lào) là nơi có giá trị đa dạng sinh học cao bậc nhất trong dãy Trường Sơn. Với diện tích nửa triệu héc ta rừng nguyên sinh, Quảng Nam có diện tích rừng tự nhiên đứng thứ 2 cả nước, chỉ sau tỉnh Nghệ An. Hiện nay, trên dãy Trường Sơn, có những khu rừng nguyên sinh rất quý hiếm được lực lượng bảo vệ rừng chuyên trách của tỉnh Quảng Nam bảo vệ rất nghiêm ngặt. Chỉ riêng tại huyện biên giới Tây Giang, ngoài khu rừng Pơ Mu ngàn năm tuổi được công nhận rừng di sản thì hiện nay, địa phương này còn có rừng lim di sản với hàng ngàn cội lim xanh cổ thụ, đường kính thân cây lên đến 2 mét.
Trong khi nhiều nơi, rừng tự nhiên bị rỗng ruột hoặc chỉ tồn tại trên giấy thì tại Quảng Nam, những cánh rừng đầu nguồn như rừng lim xanh quý được bảo vệ rất nghiêm ngặt.
Để vào rừng lim quý, từ quốc lộ 14D, phải di chuyển bằng thuyền máy quanh lòng hồ thủy điện sông Bung 4 và đi bộ dọc theo sông Lăng. Đây là khu vực cấm người dân vào rừng khai thác lâm sản, thậm chí là cấm chăn thả vật nuôi.
Những khu rừng nguyên sinh quý hiếm trên dãy Trường Sơn được bảo vệ rất nghiêm ngặt. Ảnh: Internet.
Tại rừng lim quý xã Lăng, huyện Tây Giang, Quảng Nam, hàng ngàn cây lim có đường kính vài người ôm. Khối lượng gỗ một cây lim này, nếu lâm tặc đốn hạ có thể bán vài trăm triệu đồng. Bảo vệ rừng lim là nhiệm vụ rất khó khăn của lực lượng bảo vệ rừng.
Khu rừng nguyên sinh này rộng hàng nghìn hecta, chủ yếu là cây lim xanh – loại cây được xếp vào nhóm quý hiếm, cần được bảo vệ khẩn cấp. Bảy nhân viên bảo vệ rừng đã chốt chặn tại đây suốt 10 năm qua, quyết giữ cho được khu rừng di sản.
Ông Bùi Ngọc Thạch – trạm trưởng Trạm bảo vệ rừng số 4, Ban Quản lý rừng phòng hộ huyện Tây Giang, Quảng Nam – cho biết: “Tổ bảo vệ rừng chúng tối chốt chặn 24/24, tuần tra mỗi đợt 7 ngày trong rừng. Đây là rừng di sản nên rất có giá trị về đa dạng sinh học”.
Ông Tăng Đức Lộc – Phó Hạt trưởng Hạt kiểm lâm huyện Tây Giang, Chi cục Kiểm lâm Quảng Nam – cho hay: “Chúng tôi phối hợp với lực lượng bảo vệ rừng chuyên trách tuần tra, kiểm soát bảo vệ rừng lim và pơ mu. Vì vậy, đến nay, công tác bảo vệ rừng rất tốt”.
Theo lực lượng bảo vệ rừng, khu rừng này còn rất nhiều cây lim cổ thụ, do địa hình phức tạp chưa thể kiểm đếm hết được. Ngoài ra, còn có thêm gần chục nghìn cây lim non sinh trưởng rất tốt.
Rừng lim xanh, còn gọi là thiết lim quý phân bố dọc sông Lăng. Khu rừng lim quý nguyên sinh xã Lăng, huyện biên giới Tây Giang có hàng ngàn héc ta, chủ yếu là lim xanh – loại cây được xếp vào nhóm thực vật rừng quý hiếm nguy cấp cần phải được bảo vệ khẩn cấp. Năm 2020, huyện Tây Giang tổ chức kiểm đếm trên diện tích 1500 héc ta, đã thống kê được hơn 1600 cây lim lớn, trong đó có nhiều cây đường kính hơn 2 mét. Để bảo vệ rừng lim xanh quý, một tổ bảo vệ rừng chốt chặn ngay bìa rừng suốt 10 năm nay.
Quảng Nam nỗ lực bảo vệ rừng lim quý vùng biên giới. Ảnh: Internet.
Ngoài giá trị về đa dạng sinh học, trên khu vực 1500 héc ta rừng lim xanh ở Quảng Nam còn phát hiện thêm gần 10 ngàn cây lim xanh con sinh trưởng rất tốt. Theo lực lượng bảo vệ rừng, khu vực rừng này còn rất nhiều cây lim cổ thụ, do địa hình phức tạp chưa thể kiểm đếm hết được.
Theo ông Trần Văn Thu – Chi cục Trưởng Chi cục kiểm lâm tỉnh, để bảo vệ rừng, bảo tồn đa dạng sinh học vùng biên giới, giải pháp quan trọng nhất vẫn là tuyên truyền.
Thời gian qua, các lực lượng đã tổ chức họp thôn 248 đợt với 10.498 lượt người tham gia, ký cam kết bảo vệ rừng và bảo vệ động vật hoang dã với 3.165 lượt.
Ngoài ra, lực lượng biên phòng, công an các xã biên giới đã linh hoạt các giải pháp tuyên truyền để người dân giao nộp vũ khí tự chế, vật liệu nổ trái phép. Từ đó, họ trở thành “tai mắt” của cơ quan chức năng trong việc cung cấp thông tin liên quan đến hành vi vi phạm./.
Kim Oanh