Thẩm định Báo cáo nghiên cứu tính khả thi Dự án đường sắt tốc độ cao

Sau khi nghe báo cáo của đại diện Bộ Giao thông vận tải, Báo cáo kết quả thẩm tra của Liên danh tư vấn thẩm tra Công ty TNHH Tư vấn và Xây dựng Đại học Giao thông vận tải – Công ty TNHH Evo mc – Công ty Ove Arup & Partners Hong Kong Limited – Công ty Cổ phần Tư vấn Xây dựng và Thương mại Hưng Phú (Tư vấn thẩm tra), Báo cáo kết quả thẩm định của Tổ chuyên gia thẩm định liên ngành, Hội đồng thẩm định nhà nước đã thảo luận và đi đến một số kết luận.

Hồ sơ Dự án đã được hoàn chỉnh với nhiều thay đổi quan trọng

Trong quá trình thẩm định Báo cáo nghiên cứu tính khả thi Dự án, Bộ Giao thông vận tải đã lập Đề án chủ trương đầu tư xây dựng Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam, báo cáo Ban cán sự Đảng Chính phủ trình Bộ Chính trị và Ban chấp hành Trung ương thông qua chủ trương đầu tư Dự án, trước khi Hội đồng thẩm định nhà nước hoàn thành việc thẩm định như các dự án quan trọng quốc gia khác và đã được Bộ Chính trị và Ban Chấp hành Trung ương đã có ý kiến thống nhất chủ trương đầu tư Dự án với các nội dung lớn của Dự án. Đây là định hướng cho việc thẩm định Báo cáo nghiên cứu tính khả thi Dự án.

Ngày 4/10/2024, Bộ Kế hoạch và Đầu tư (Cơ quan thường trực Hội đồng thẩm định nhà nước) nhận được hồ sơ Dự án, trong đó, hồ sơ Dự án sau hoàn chỉnh thay đổi cơ bản so với nội dung trình trước đây đã được Hội đồng thẩm định nhà nước và Tư vấn thẩm tra cho ý kiến với những nội dung cụ thể: (i) Kết quả dự báo nhu cầu vận tải (tăng nhu cầu vận tải hành khách); (ii) Phương thức vận tải (chuyển từ vận tải hành khách sang vừa vận tải hành khách vừa chở hàng hóa); (iii) Tải trọng trục (nâng từ 17 tấn/trục thành 22,5 tấn/trục); (iv) Tổng mức đầu tư (nâng từ 58 tỷ USD thành 67,34 tỷ USD); (v) Thay đổi mô hình quản lý vận hành khai thác; (vi) Phương thức đầu tư (chuyển từ đầu tư theo phương thức PPP sang đầu tư công); (vii) Tiến độ đầu tư (giảm 10 năm); (viii) Bổ sung các cơ chế đặc biệt…

Đề nghị Bộ Giao thông vận tải chịu trách nhiệm toàn diện về nội dung, tính chính xác các số liệu trong hồ sơ Dự án và các nội dung của Đề án trình Bộ Chính trị và Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII. Đánh giá cao báo cáo của Tư vấn thẩm tra; báo cáo thẩm định của Tổ chuyên gia thẩm định liên ngành đã phản ánh đầy đủ các nội dung và chất lượng. Các thành viên Hội đồng thẩm định nhà nước đều thống nhất với Báo cáo kết quả thẩm định do Tổ chuyên gia thẩm định liên ngành dự thảo.

Hoàn thiện Báo cáo nghiên cứu tính khả thi Dự án

Để bảo đảm tiến độ, chất lượng Báo cáo nghiên cứu tính khả thi Dự án, Hội đồng thẩm định nhà nước đề nghị Bộ Giao thông vận tải nghiên cứu kỹ Báo cáo kết quả thẩm định của Tổ chuyên gia, Báo cáo thẩm tra của Tư vấn thẩm tra, ý kiến của các thành viên Hội đồng, ý kiến thẩm định của các Bộ, ngành liên quan, tiếp thu tối đa và khẩn trương hoàn thiện Hồ sơ Báo cáo nghiên cứu tính khả thi Dự án. Trong đó, lưu ý tập trung vào các nội dung sau: Về dự báo nhu cầu vận tải (rà soát kỹ về số liệu dự báo nhu cầu vận tải bảo đảm sự tin cậy và phù hợp, tương đồng với các dự án trên thế giới); Về giải pháp kỹ thuật chính (bao gồm: Giải trình rõ về hướng tuyến, vị trí nhà ga, và tốc độ khai thác – thuyết minh kỹ các yêu cầu kỹ thuật của tuyến đường với tốc độ thiết kế 350 km/h trong việc khai thác tàu hàng container, và quy mô nhà ga (cần tính toán diện tích nhà ga để đáp ứng các yêu cầu hoạt động phụ trợ, diện tích tối thiểu theo thông lệ quốc tế; ngoài ra, xem xét không xác định quy mô tối đa của nhà ga theo ý kiến của một số địa phương); Về phương án đầu tư và hiệu quả của Dự án (trong đó làm rõ các thông số và hiệu quả kinh tế – xã hội và hiệu quả tài chính của Dự án, đặc biệt là số liệu tính toán hiệu quả tài chính); Về nguồn vốn, khả năng cân đối vốn (làm rõ phương án huy động và khả năng cân đối vốn cho Dự án bảo đảm khả thi và đúng quy định pháp luật); Về cơ chế chính sách đặc biệt.

Ngoài ra, Hội đồng thẩm định nhà nước đề nghị làm rõ các nội dung khác như: Rà soát tổng thể số liệu nêu trong hồ sơ Báo cáo nghiên cứu tính khả thi Dự án; làm rõ, tăng cường khả năng nội địa hóa, làm chủ công nghệ đường sắt tốc độ cao; tiếp tục nghiên cứu, đánh giá lợi thế của hình thức đầu tư công so với các hình thức khác; Làm rõ tính khả thi của việc thực hiện Dự án theo đúng tiến độ, thời gian thực hiện Dự án…

Kế hoạch triển khai tiếp theo

Bộ Giao thông vận tải được giao khẩn trương hoàn thiện Hồ sơ Dự án trên cơ sở giải trình tiếp thu tối đa các ý kiến góp ý và gửi về Bộ Kế hoạch và Đầu tư trước 12h ngày 16/10/2024. Giao Cơ quan thường trực Hội đồng hoàn thiện dự thảo Báo cáo kết quả thẩm định trên cơ sở hồ sơ giải trình bổ sung, hoàn thiện của Bộ Giao thông vận tải và gửi xin ý kiến biểu quyết của các thành viên Hội đồng trong ngày 16/10/2024.

Đề nghị các thành viên Hội đồng thẩm định nhà nước khẩn trương nghiên cứu có kiến biểu quyết và gửi về Bộ Kế hoạch và Đầu tư trước 12h ngày 17/10. Trên cơ sở ý kiến biểu quyết của Hội đồng, giao Cơ quan thường trực của Hội đồng hoàn thiện Báo cáo kết quả thẩm định của Hội đồng, trình Chủ tịch Hội đồng ký trình Chính phủ trong ngày 17/10/2024.