Là một trong những nước bỏ phiếu thông qua UNCLOS và ký Công ước trong ngày mở ký, ngay từ trước khi Công ước có hiệu lực ngày 16/11/1994, trong Nghị quyết phê chuẩn UNCLOS ngày 23/6/1994, Việt Nam đã khẳng định quyết tâm cùng cộng đồng quốc tế xây dựng một trật tự pháp lý công bằng, khuyến khích sự phát triển và hợp tác trên biển. Như hầu hết các quốc gia ven biển khác, Việt Nam ngày càng đề cao hợp tác quốc tế về biển, đặt vấn đề này trong tổng thể chủ trương mở rộng quan hệ đối ngoại, chủ động hội nhập quốc tế và khu vực.
Lá cờ Tổ quốc tung bay tại khu vực đảo Sinh Tồn Đông, quần đảo Trường Sa, tháng 4/2023. Ảnh: Nguyễn Hồng
Đảng và Nhà nước Việt Nam xem nhiệm vụ hợp tác quốc tế về biển là một phần quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế, bảo vệ an ninh quốc gia và thực hiện chính sách đối ngoại. Điểm nổi bật về tầm quan trọng và các nhiệm vụ cụ thể liên quan đến hợp tác quốc tế về biển mà Việt Nam đang thực hiện: Bảo vệ chủ quyền và quyền lợi trên biển.
Việt Nam khẳng định và bảo vệ chủ quyền đối với các vùng biển và hải đảo của mình, đặc biệt là Biển Đông. Hợp tác quốc tế giúp tăng cường sự ủng hộ từ cộng đồng quốc tế trong việc bảo vệ quyền lợi hợp pháp của Việt Nam. Việt Nam theo đuổi chính sách giải quyết tranh chấp biển một cách hòa bình qua đối thoại và thương lượng. Việc hợp tác với các nước trong khu vực và quốc tế là cần thiết để xây dựng một môi trường hòa bình, ổn định trên Biển Đông.
Hợp tác quốc tế về biển không chỉ nhằm bảo vệ chủ quyền mà còn nhằm phát triển kinh tế biển bền vững. Việt Nam thúc đẩy hợp tác trong các lĩnh vực như nuôi trồng thủy sản, khai thác dầu khí, du lịch biển và bảo vệ tài nguyên biển. Việt Nam tích cực tham gia vào các tổ chức, diễn đàn quốc tế liên quan đến biển như Liên Hợp Quốc, ASEAN, Diễn đàn hợp tác kinh tế biển APEC và các hiệp ước quốc tế khác nhằm nâng cao vai trò và vị thế của mình trong các vấn đề biển.
Hợp tác quốc tế đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ môi trường biển, chống ô nhiễm và bảo tồn đa dạng sinh học. Việt Nam cùng với các quốc gia khác thực hiện các cam kết quốc tế để bảo vệ tài nguyên môi trường biển. Hợp tác với các tổ chức và nước ngoài trong lĩnh vực nghiên cứu biển và công nghệ hiện đại nhằm nâng cao năng lực quản lý, bảo vệ và phát triển bền vững tài nguyên biển.
Đảng và Nhà nước Việt Nam coi trọng việc tăng cường an ninh hàng hải và phối hợp với các nước trong khu vực để đảm bảo an toàn cho các tuyến hàng hải quan trọng, chống cướp biển, buôn lậu và các hoạt động phi pháp trên biển. Việt Nam xây dựng các chiến lược dài hạn cho phát triển kinh tế biển, trong đó coi hợp tác quốc tế là một yếu tố thiết yếu để đạt được mục tiêu phát triển bền vững và bảo vệ chủ quyền biển đảo.
Thứ trưởng Thường trực Bộ Ngoại giao Nguyễn Minh Vũ phát biểu tại Hội nghị các quốc gia thành viên Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển (SPLOS) lần thứ 34 tại trụ sở Liên hợp quốc, New York từ ngày 10-14/6. Ảnh: Internet
Quan điểm nhất quán của Việt Nam về hợp tác quốc tế về biển, theo đó Việt Nam đẩy mạnh hợp tác quốc tế về biển với các nước, các tổ chức quốc tế và khu vực trên cơ sở luật pháp quốc tế, đặc biệt là UNCLOS. Việt Nam đề cao vai trò của UNCLOS với tư cách là khuôn khổ pháp lý cho tất cả các hoạt động trên biển và đại dương, và là cơ sở pháp lý cho mọi hành động và hợp tác ở cấp độ quốc gia, khu vực và toàn cầu. Việt Nam cam kết cùng các nước nỗ lực hợp tác duy trì hoà bình, ổn định, an ninh trật tự trên biển, tự do hàng hải, hàng không ở Biển Đông; hợp tác giải quyết tranh chấp tại Biển Đông bằng biện pháp hoà bình trên cơ sở luật pháp quốc tế, đặc biệt là UNCLOS; đánh giá cao vai trò của các nước cũng như hoan nghênh các sáng kiến hợp tác về biển trên tất cả các lĩnh vực với mục đích cùng có lợi và phát triển bền vững ở Biển Đông.
Nhiệm vụ hợp tác quốc tế về biển được Đảng và Nhà nước Việt Nam xem là một phần thiết yếu trong chính sách đối ngoại, góp phần củng cố vị thế của Việt Nam trong cộng đồng quốc tế, bảo vệ chủ quyền và quyền lợi hợp pháp, đồng thời thúc đẩy phát triển kinh tế biển bền vững. Sự chú trọng đến lĩnh vực này không chỉ đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế mà còn bảo đảm an ninh và ổn định cho đất nước./.
Kim Oanh