Vì sao thu hẹp di tích thắng cảnh quốc gia Gành Ráng?

VHO – UBND tỉnh Bình Định vừa có văn bản số 7168/UBND-VX về việc điều chỉnh khoanh vùng khu vực bảo vệ di tích thắng cảnh quốc gia Gành Ráng (Ghềnh Ráng).

Theo đó, Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định giao Sở VHTT chủ trì, phối hợp với các ngành liên quan hoàn thiện phương án điều chỉnh khoanh vùng các khu vực bảo vệ di tích thắng cảnh Gành Ráng, thuộc phường Ghềnh Ráng, TP Quy Nhơn theo đúng chỉ đạo của Kết luận số 391-KL/TU của Ban Thường vụ Tỉnh ủy. Theo báo cáo của Sở VHTT Bình Định, thắng cảnh Gành Ráng đã được xếp hạng thắng cảnh quốc gia tại quyết định số 2009/QĐ ngày 15.11.1991.

Khu vực bảo vệ thắng cảnh Gành Ráng bao gồm toàn bộ núi Xuân Vân (50 ha), trong đó khu vực bảo vệ I là 10 ha. Tuy nhiên, trên thực tế, toàn bộ núi Xuân Vân có diện tích khoảng hơn 150 ha. Đây là sự bất cập về diện tích khu vực bảo vệ, nên việc điều chỉnh khoanh vùng khu vực bảo vệ thắng cảnh Gành Ráng cho phù hợp là rất cần thiết.

Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Bộ VHTTDL, UBND tỉnh Bình Định về việc điều chỉnh khoanh vùng bảo vệ danh lam thắng cảnh quốc gia Gành Ráng, Sở VHTT đã tổ chức khảo sát, lập phương án điều chỉnh khoanh vùng các khu vực bảo vệ thắng cảnh Gành Ráng với tổng diện tích khoanh vùng các khu vực bảo vệ là 50,04 ha; trong đó khu vực bảo vệ I là 15,08 ha, khu vực bảo vệ II là 34,96 ha, đã được đại diện các Sở, ngành, địa phương liên quan thống nhất tại cuộc họp do Sở VHTT chủ trì.

Tuy nhiên, phương án này vẫn chưa được Ban Cán sự Đảng UBND tỉnh Bình Định thông qua và chỉ đạo Sở VHTT rà soát lại, đề xuất phương án thu hẹp phù hợp hơn. Bởi hiện nay tỉnh có chủ trương thực hiện dự án tuyến đường kết nối từ nội thành đến Khu đô thị Khoa học và Giáo dục Quy Hòa, dựa trên con đường hiện trạng có sẵn trong khu thắng cảnh, đi qua khu vực này.

Do vậy, cần cập nhật tuyến đường kết nối từ nội thành đến Khu đô thị Khoa học và Giáo dục Quy Hòa vào bản đồ điều chỉnh khoanh vùng và không tính phần diện tích của tuyến đường này vào diện tích khoanh vùng các khu vực bảo vệ thắng cảnh Gành Ráng.

Trước đó, tháng 5.2023, Bộ VHTTDL có văn bản số 1779/BVHTTDL-DSVH gửi UBND tỉnh Bình Định về việc điều chỉnh khoanh vùng bảo vệ danh lam thắng cảnh quốc gia Gành Ráng, TP Quy Nhơn.

Theo đó, sau khi nghiên cứu, Bộ VHTTDL có ý kiến đó, theo hồ sơ xếp hạng danh lam thắng cảnh quốc gia Gành Ráng, khu vực bảo vệ I có diện tích 100.000m2, khu vực bảo vệ II gồm toàn bộ núi Xuân Vân có diện tích 500.000m2.

Tuy nhiên, theo báo cáo của UBND tỉnh Bình Định, toàn bộ núi Xuân Vân có diện tích 1.760.000m2. Vì vậy, Bộ VHTTDL thống nhất với đề nghị của UBND tỉnh Bình Định về việc rà soát, chỉnh lý hồ sơ, điều chỉnh khoanh vùng các khu vực bảo vệ danh lam thắng cảnh quốc gia Gành Ráng nhằm phù hợp với tình hình thực tế, đáp ứng yêu cầu công tác quản lý, bảo vệ, phát huy giá trị danh lam thắng cảnh này.

Cũng theo văn bản, Bộ VHTTDL đề nghị UBND tỉnh Bình Định chỉ đạo cơ quan chức năng rà soát, chỉnh lý hồ sơ, lập phương án điều chỉnh khoanh vùng các khu vực bảo vệ danh lam thắng cảnh (dự thảo Biên bản và Bản đồ điều chỉnh) kèm theo văn bản đề nghị Bộ VHTTDL xem xét về chủ trương.

Trong đó nội dung cần làm rõ gồm: Lịch sử khoanh vùng bảo vệ và quá trình sử dụng đất của danh lam thắng cảnh; lý do điều chỉnh; nội dung đề nghị điều chỉnh (diện tích, giáp giới, các điểm mốc và thông số tọa độ các điểm mốc của khu vực bảo vệ I, khu vực bảo vệ II).

Đồng thời, đánh giá hiện trạng bảo tồn các công trình, yếu tố gốc cấu thành, môi trường cảnh quan của danh lam thắng cảnh sau khi điều chỉnh (đảm bảo danh lam thắng cảnh sau khi được điều chỉnh khoanh vùng bảo vệ vẫn chứa đựng các yếu tố gốc cấu thành và đáp ứng điều kiện bảo vệ và phát huy giá trị theo quy định của pháp luật về di sản văn hóa), đảm bảo hồ sơ khu vực bảo vệ I và khu vực bảo vệ II bao gồm toàn bộ núi Xuân Vân và các khu vực đã được xếp hạng danh lam thắng cảnh quốc gia.

Bộ VHTTDL sẽ xem xét, có ý kiến khi nhận được hồ sơ phương án điều chỉnh khoanh vùng bảo vệ danh lam thắng cảnh Gành Ráng.