Trong hồ sơ tòa án mới được công bố hôm 2.10 (giờ Mỹ), các công tố viên liên bang cho biết, cựu Tổng thống Hoa Kỳ đã tìm mọi cách lật ngược kết quả bầu cử tổng thống năm 2020 thậm chí trước cả khi thất cử, cố ý bịa đặt rằng có gian lận và “phải dùng tới tội ác” để cố bám giữ quyền lực. Hồ sơ này khẳng định ông không thể được hưởng quyền miễn trừ truy tố vì những lý do trên.
Lời khai của những phụ tá và người thân cận
Xét tới nay, hồ sơ này cung cấp cái nhìn đầy đủ nhất về những nỗ lực đưa vụ án ra xét xử của Công tố viên đặc biệt Jack Smith, người được Bộ Tư pháp bổ nhiệm để phụ trách 2 cuộc điều tra liên quan đến cựu Tổng thống Donald Trump. Mặc dù kết quả điều tra hàng tháng của Quốc hội, cũng như chính bản cáo trạng dành cho ông Trump đều khẳng định âm mưu lật ngược kết quả bầu cử của ông, nhưng hồ sơ mới này bao gồm nhiều chi tiết mà trước đây chưa được công bố, do những phụ tá thân cận nhất của ông kể lại.
Theo lời kể của những phụ tá đó, ông Trump khi ấy “ngày càng tuyệt vọng” và “gian lận để can thiệp mọi giai đoạn của quá trình bầu cử” khi nhận thấy ông sắp mất chức Tổng thống.
Chẳng hạn, hồ sơ trích lời ông Trump nói với một phụ tá “Thì sao?”, sau khi người này nói với ông rằng, Phó Tổng thống của ông, Mike Pence, đang gặp nguy hiểm đến tính mạng sau khi một đám đông người ủng hộ bạo lực xông vào Điện Capitol vào ngày 6.1 và đòi hành hung ông, theo hồ sơ mới.
Hoặc ông nói: “Những chi tiết đó không quan trọng”, khi cố vấn của ông nói rằng vị luật sư đang giúp ông thay đổi kết quả bầu cử sẽ không thể chứng minh được cáo buộc có gian lận của ông trước tòa, theo hồ sơ mới.
Hồ sơ cũng bao gồm thông tin chi tiết về các cuộc trò chuyện giữa ông Trump và ông Mike Pence, bao gồm bữa trưa riêng giữa hai người vào ngày 12.11.2020, trong đó ông Pence cho rằng ông Trump nên cân nhắc một lựa chọn để giữ thể diện, ông nói với ông Trump: “Đừng nhượng bộ nhưng hãy thừa nhận rằng quá trình đã kết thúc”, theo các công tố viên.
Trong một bữa trưa riêng khác vài ngày sau đó, ông Pence đã thúc giục ông Trump chấp nhận kết quả bầu cử và tái tranh cử vào năm 2024. Theo hồ sơ, ông Trump đã trả lời ông rằng: “Năm 2024 còn rất xa”.
Cựu tổng thống Mỹ bị cho là đã phớt lờ ông Pence cùng những quan chức trong chính đảng Cộng hòa, những người đã công khai nói ông Trump nên chấp nhận là đã thua cuộc và các cáo buộc gian lận bầu cử của ông là sai sự thật.
“Khi bị cáo (ông Trump) thua cuộc bầu cử tổng thống năm 2020, ông ta đã dùng hành vi trái pháp luật để cố gắng giữ chức vụ”, nhóm của công tố viên Jack Smith nói.
Nhóm đệ trình hồ sơ lập luận với các cáo buộc này, ông Trump không nên được hưởng quyền miễn trừ truy tố – điều đã được Tòa án Tối cao Mỹ phê duyệt, trao quyền miễn trừ rộng rãi cho các cựu Tổng thống. Cho đến nay, đội ngũ pháp lý của Trump đã áp dụng chiến lược trì hoãn trong nhiều vụ kiện mà ông Trump phải đối mặt và phần lớn đều thành công.
Hồ sơ này được nộp nhưng ban đầu được niêm phong, sau khi Tòa án Tối cao hồi tháng 7 phán quyết cựu Tổng thống Trump được quyền miễn tố về công vụ, qua đó thu hẹp phạm vi truy tố ông tội âm mưu lật ngược kết quả bầu cử tổng thống năm 2020.
Mục đích của hồ sơ này là thuyết phục bà Tanya Chutkan, Chánh án liên bang ở DC, rằng những tội mà ông Trump bị truy tố liên hệ với chuyện riêng, không phải công vụ, và do đó, có thể được giữ lại trong bản cáo trạng. Bà Chutkan cho phép công bố một phần hồ sơ này.
“Mặc dù bị cáo là đương kim Tổng thống trong lúc thực hiện những nỗ lực lật ngược kết quả bầu cử, nhưng hành vi của ông hoàn toàn là việc riêng”, đội ngũ của ông Smith viết, cho biết thêm. “Khi thất cử Tổng thống năm 2020, bị cáo đã dùng tới tội ác để cố giữ chức vụ”.
Hồ sơ dài 165 trang này có lẽ là cơ hội cuối cùng để các công tố viên trình bày chi tiết vụ án chống lại ông Trump trước cuộc bầu cử Tổng thống ngày 5.11 bởi từ nay đến khi ông Trump đối đầu với Phó Tổng thống đảng Dân chủ Kamala Harris, sẽ không có phiên tòa nào diễn ra.
Đội ngũ của Donald Trump bác bỏ hồ sơ
Các luật sư của Trump phản đối việc cho phép Công tố viên đặc biệt Smith đưa ra một hồ sơ tòa án toàn diện chỉ vài tuần trước cuộc bầu cử. Họ lập luận rằng toàn bộ vụ án nên bị bác bỏ dựa trên phán quyết của Tòa án Tối cao.
Người phát ngôn chiến dịch tranh cử của ông Trump, Steven Cheung, gọi bản tóm tắt hồ sơ mới là “đầy rẫy sự dối trá” và “vi hiến”; đồng thời lặp lại những cáo buộc cho rằng ông Smith và đảng Dân chủ “cố tình biến bộ tư pháp thành vũ khí để cố bám víu quyền lực”. “ Đây là nỗ lực rõ ràng khác của chế độ Harris-Biden nhằm phá hoại nền dân chủ Hoa Kỳ và can thiệp vào cuộc bầu cử này”, ông Steven Cheung nói.
Cuộc bầu cử tổng thống Hoa Kỳ là một cuộc cạnh tranh ngang tài ngang sức, mặc dù ứng cử viên Dân chủ Kamala Harris đang có lợi thế nhỉnh hơn ông Trump trong hầu hết các cuộc thăm dò bỏ phiếu toàn quốc. Tuy nhiên, bức tranh ở các tiểu bang dao động quan trọng phức tạp hơn, vì các cuộc đua sít sao trong các cuộc đua này sẽ quyết định cuộc bầu cử. Nếu thắng cử trong cuộc bỏ phiếu tháng 11, nhiều khả năng ông Trump sẽ chỉ đạo Bộ Tư pháp hủy bỏ mọi cáo buộc.
