Vì sao trí tuệ nhân tạo là con dao 2 lưỡi trong lĩnh vực báo chí?

Một số nghiên cứu gần đây chỉ ra rằng việc ứng dụng AI trong
truyền thông có thể đem lại cả lợi ích lẫn tác hại, không chỉ đơn thuần là điều
tích cực.

Theo báo cáo mới nhất của Đại học Bentley và Gallup, có tới
56% người Mỹ cho rằng AI vừa có mặt lợi vừa gây hại. Tuy nhiên, số người tin rằng
tác hại của AI lớn hơn lợi ích vẫn cao hơn so với nhóm có quan điểm ngược lại.

Tại Liên minh Châu Âu, quan điểm này hoàn toàn khác. Báo cáo
Eurobarometer “Thập kỷ Số” công bố vào tháng 7 cho thấy 73% người
châu Âu tin rằng quá trình số hóa đã làm cho cuộc sống của họ dễ dàng hơn,
trong khi chỉ có 23% cho rằng điều ngược lại. Tuy vậy, lo ngại về việc lạm dụng
dữ liệu cá nhân (46%) và tin giả hoặc thông tin sai lệch (45%) vẫn tồn tại.

Một khảo sát toàn cầu từ POLIS về báo chí và AI cho thấy các
tòa soạn chủ yếu sử dụng AI trong việc thu thập, sản xuất và phân phối tin tức.
Mặc dù AI giúp nhà báo có thêm thời gian để tạo ra các sản phẩm chất lượng hơn,
song việc này cũng đồng thời đòi hỏi trách nhiệm lớn về mặt biên tập và đạo đức.

Trong khi đó, Viện Nghiên cứu Báo chí Reuters đã khảo sát gần
100.000 người tại 47 quốc gia về nhận thức của họ về AI trong ngành tin tức. Kết
quả cho thấy độc giả cảm thấy thoải mái hơn khi AI hỗ trợ các công việc hậu trường
như dịch thuật hoặc phiên âm, thay vì thay thế hoàn toàn các nhà báo. Báo cáo của
Viện Nghiên cứu Báo chí Reuters chỉ ra rằng các ý kiến về AI trong báo chí được
đưa ra trong bối cảnh niềm tin của xã hội vào truyền thông chỉ đạt mức khoảng
40%.

Do đó, mặc dù AI có tác động rõ rệt đến cách thông tin được
truyền tải, các chuyên gia truyền thông cần được trang bị công cụ và kiến thức
cần thiết để tận dụng công nghệ này một cách tối ưu. Như Charlie Beckett, Giám
đốc bộ phận tư vấn truyền thông tại Trường Kinh tế London, nhận định trong báo
cáo của mình về AI và báo chí: “Nếu chúng ta coi báo chí là một lợi ích xã
hội, do con người cung cấp cho con người, thì chúng ta có khoảng 2-5 năm để các
tổ chức tin tức phải bắt kịp công nghệ này”.

Việt Anh (t/h)