Nguyên nhân, triệu chứng, phương pháp điều trị và phòng ngừa

1. Sỏi amidan là gì? 

Sỏi amidan (tên gọi khác là bã đậu amidan) là những khối vôi hóa màu trắng hoặc vàng nằm trên hoặc trong các hốc amidan. Do amidan có cấu tạo đặc biệt nhiều khe rãnh do vậy trong quá trình ăn uống rất dễ tích tụ các loại thức ăn thừa tạo điều kiện thuận lợi cho virus, vi khuẩn sinh sôi, phát triển tạo thành sỏi amidan. 

Theo đánh giá, sỏi amidan không gây ra những nguy hiểm nghiêm trọng tới sức khỏe, tuy nhiên tình trạng này sẽ ảnh hưởng lớn tới sinh hoạt của người bệnh như cảm giác vướng khó nuốt ở cổ họng, khó chịu… nhất là hơi thở có mùi hôi khó chịu ảnh hưởng không nhỏ đến tâm lý khi giao tiếp. 

Sỏi amidan là nguyên nhân dẫn đến tình trạng hôi miệng ảnh hưởng đến tâm lý người mắc 

Các nguyên nhân gây sỏi amidan gồm: 

• Bệnh viêm mũi xoang mạn tính: Khiến cho các dịch nhầy từ xoang thường xuyên chảy xuống họng rồi mắc lại ở các hốc của amidan tạo thành sỏi amidan;
• Viêm amidan mạn tính: Amidan thường xuyên bị tấn công bởi các tác nhân gây bệnh gây ra tình trạng viêm nhiễm, sưng to, cản trở đường đi của thức ăn, ngoài ra các vi sinh vật trú ngụ ở amidan cũng là tác nhân hình thành sỏi;
• Do chế độ ăn uống: Hút thuốc lá, lạm dụng rượu, bia, sử dụng quá nhiều các thực phẩm giàu canxi như sữa, phô mai…;
• Vệ sinh răng miệng không đúng cách: Khiến các thức ăn thừa bám dính vào hốc amidan tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn phát triển hình thành sỏi;
• Khô miệng: Khi miệng không đủ ẩm, việc làm sạch tự nhiên của miệng có thể bị giảm, dẫn đến việc các chất tích tụ tạo thành sỏi amidan.

2. Phương pháp điều trị sỏi amidan

Hầu hết sỏi amidan đều vô hại, tuy nhiên cần loại bỏ sớm để tránh gây ảnh hưởng tới cuộc sống và sinh hoạt của người bệnh. Tùy vào kích thước của sỏi sẽ có những phương pháp điều trị khác nhau.

Với trường hợp sỏi amidan có kích thước nhỏ

Đối với sỏi có kích thước nhỏ thì hoàn toàn có thể loại bỏ tại nhà bằng cách áp dụng một số phương pháp đơn giản và hiệu quả như sau: 

• Vệ sinh răng miệng sạch sẽ, thường xuyên súc miệng, súc họng với nước muối sinh lý giúp loại bỏ các thành phần là tác nhân gây lắng đọng sỏi, ngăn ngừa sự phát triển của vi khuẩn, giúp tình trạng đau rát họng được giảm đáng kể;
• Tăng cường bổ sung nước giúp hỗ trợ quá trình rửa trôi sỏi, hạn chế tối đa sự tích tụ của cặn lắng là nguyên nhân hình thành sỏi;
• Tăng cường các loại thực phẩm giàu vitamin C trong khẩu phần ăn hàng ngày;
• Ho mạnh cũng có thể giúp đẩy sỏi amidam ra khỏi cổ họng.

Đối với trường hợp sỏi amidan có kích thước nhỏ người bệnh có thể thực hiện điều trị tại nhà 

Với trường hợp sỏi amidan có kích thước to

Việc chủ động đến các cơ sở y tế thăm khám kịp thời là rất cần thiết trong trường hợp kích thước sỏi lớn, đi kèm với tình trạng viêm amidan, sưng, tấy đỏ. Dựa trên kết quả thăm khám và căn cứ vào tình trạng bệnh, các phương pháp điều trị phù hợp sẽ được bác sĩ chỉ định, cụ thể bao gồm: 

• Sử dụng thuốc: Thuốc kháng sinh giúp ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn, ngăn ngừa tình trạng viêm amidan đồng thời kiếm soát sự gia tăng kích thước của sỏi amidan;
• Loại bỏ sỏi bằng laser: Bằng việc sủ dụng tia laser để loại bỏ trực tiếp sỏi, kỹ thuật này được đánh giá hiện đại mang lại nhiều ưu điểm như không gây đau đớn hay tổn thương tới các tế bào amidan;
• Các phương pháp can thiệp: Bao gồm gắp lấy sỏi, rạch amidan lấy sỏi… Tuy nhiên, quá trình này có thể gây chảy máu vì vậy cần sử dụng thuốc kháng viêm sau khi điều trị;
• Phẫu thuật: Với trường hợp kích thước sỏi quá lớn kèm theo các tình trạng như viêm, sưng tấy, có nguy cơ chèn ép và ảnh hưởng tới cấu trúc amidan cần thực hiện phẫu thuật cắt bỏ amidan.

3. Phương pháp phòng ngừa sỏi amidan hiệu quả 

Việc điều trị dứt điểm sỏi amidan khá khó khăn, thông thường tình trạng này có khả năng tái phát. Do đó, người dân hãy tham khảo một số phương pháp giúp phòng ngừa hiệu quả tình trạng này, cụ thể như sau: 

• Chủ động khám sức khỏe định kỳ để theo dõi tình trạng sức khỏe, phòng ngừa mọi nguy cơ mắc bệnh ngay từ giai đoạn sớm;
• Vệ sinh răng miệng ít nhất 2 lần/ngày, bên cạnh đó bạn có thể sử dụng nước muối pha loãng, giấm táo hoặc nước chanh ấm để súc miệng giúp giữ khoang miệng sạch sẽ, tiêu diệt vi khuẩn, giảm thiểu tối đa nguy cơ canxi bên trong niêm mạc bị ứ đọng;
• Uống nhiều nước, nhất là sau khi ăn để loại bỏ các thức ăn thừa còn ứ đọng ở khu vực cổ họng;
• Chủ động thực hiện tiêm phòng vắc xin đầy đủ, hạn chế tiếp xúc với các nguồn bệnh, môi trường bị ô nhiễm để tránh mắc phải các bệnh viêm nhiễm đường hô hấp;
• Xây dựng lối sống lành mạnh, chế độ ăn uống khoa học, tập thể dục đều đặn để tăng cường sức đề kháng, duy trì sức khỏe tổng thể;
• Người bệnh cần tới gặp bác sĩ ngay khi phát hiện thấy những dấu hiệu bất thường nghi ngờ mắc sỏi amidan để được thăm khám và tư vấn phác đồ điều trị hiệu quả. 

Chủ động thăm khám và nhận tư vấn từ bác sĩ về phác đồ điều trị sỏi amidan hiệu quả 

Tình trạng sỏi amidan nói riêng và các bệnh lý tai mũi họng nói chung được chẩn đoán chính xác và điều trị hiệu quả tại Chuyên khoa Tai – mũi – họng, Hệ thống Y tế MEDLATEC – đơn vị với gần 30 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực y tế. Người dân có nhu cầu sử dụng dịch vụ hãy liên hệ tới đường dây nóng 1900 56 56 56 để được tư vấn và hỗ trợ sớm nhất.