4 tháng đầu năm, tổng thu ngân sách nhà nước (NSNN) trên địa bàn tỉnh đạt gần 20.000 tỷ đồng, đạt trên 37% dự toán, bằng 106% so với cùng kỳ năm 2022. Đây là kết quả cho sự nỗ lực, cố gắng của ngành thuế nói chung và các sở, ngành, địa phương nói riêng trong việc triển khai nhiều giải pháp tăng thu NSNN. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều khoản thu chưa thực sự bền vững, đòi hỏi cần phải có những giải pháp quyết liệt, phù hợp hơn nữa để gia tăng nguồn thu NSNN.
Theo số liệu thống kê, trong tổng thu NSNN 4 tháng, có 5.000 tỷ đồng được thu từ hoạt động xuất nhập khẩu (XNK), đạt 42% dự toán, bằng 105% so với cùng kỳ; thu nội địa đạt gần 15.000 tỷ đồng, đạt trên 35% dự toán, bằng 107% so với cùng kỳ. Đánh giá theo sắc thuế, khoản thu cho thấy, chỉ có 7/17 khoản thu 4 tháng ước đạt tốc độ bình quân (33%), gồm: Thu từ doanh nghiệp nhà nước trung ương quản lý (46%), thu từ khu vực doanh nghiệp nhà nước do địa phương quản lý (50%), thu từ doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (36%), thu từ cấp quyền khai thác khoáng sản (40%), thu từ hoạt động xổ số kiến thiết (40%); còn lại 10/17 khoản thu chưa đạt tốc độ bình quân, gồm: Thu từ khu vực kinh doanh quốc doanh (32%); lệ phí trước bạ (21%); thuế sử dụng đất phi nông nghiệp (11%); tiền sử dụng đất (28%); tiền thuê mặt đất, mặt nước (19%); thuế bảo vệ môi trường (22%); thu phí và lệ phí (29%); các khoản thu tại xã (6%); thu khác ngân sách (23%); thu cổ tức và lợi nhuận sau thuế (0%).
Nguyên nhân 10 khoản thu chưa đạt tốc độ bình quân, được ngành thuế đánh giá là hoạt động sản xuất, kinh doanh mới đang trong giai đoạn phục hồi; thị trường bất động sản, chứng khoán đóng băng; giảm thu từ trước bạ nhà đất; khả năng tiếp cận vốn vay của các doanh nghiệp cho hoạt động sản xuất, kinh doanh còn hạn chế; chi phí đầu vào tăng cao trong khi thị trường đầu ra hạn chế và chính sách miễn giảm thuế bảo vệ môi trường theo Nghị quyết số 30/NQ-UBTVQH ngày 30/12/2022 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Đánh giá theo cơ quan thu, ngoài phần thu XNK do Cục Hải quan thu, thì phần Cục Thuế thu 4 tháng đầu năm đạt 10.687 tỷ đồng, đạt 40% dự toán, bằng 113% so với cùng kỳ 2022; phần địa phương thu đạt trên 4.170 tỷ đồng, đạt 26% dự toán, bằng 99% so với cùng kỳ 2022.
Về cơ bản, các khoản thu do Cục Hải quan và Cục Thuế thu đều đạt tiến độ thu bình quân; chỉ có phần địa phương thu chưa đạt yêu cầu đề ra. Riêng về phần thu thuế, phí ở các địa phương mới đạt trên 2.000 tỷ đồng, trong đó chỉ có 6/13 địa phương đạt tốc độ thu bình quân (Móng Cái đạt 50%, Hải Hà 47%, Đầm Hà 42%, Tiên Yên 35%, Đông Triều 34%, Ba Chẽ 33%). Đặc biệt, thu tiền sử dụng đất hiện mới thu đạt 2.135 tỷ đồng, đạt 28% dự toán, bằng 89% so với cùng kỳ. Chỉ có duy nhất TP Móng Cái đạt tốc độ thu bình quân, còn lại 12/13 địa phương chưa đạt. Một số địa phương có tỷ lệ thu thấp, như: Cẩm Phả 2%, Hải Hà 3%, Đầm Hà 4%, Bình Liêu 1%, Ba Chẽ 3%, Cô Tô 0%.
Theo lãnh đạo Sở Tài chính, tiến độ thu tiền sử dụng đất còn chậm là do các địa phương phải thực hiện nhiều thủ tục pháp lý, điều chỉnh quy hoạch, phê duyệt chủ trương đầu tư. Cùng với đó, đầu năm các địa phương mới thực hiện giao đất tái định cư, chuyển mục đích sử dụng đất nên số thu tiền sử dụng đất sẽ được tập trung trong quý II, quý III.
Trước mục tiêu thu NSNN năm 2023 đạt trên 53.000 tỷ đồng như Nghị quyết số 12-NQ/TU ngày 28/11/2022 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh xác định, hiện các sở, ngành, địa phương của tỉnh đang rà soát, kịp thời tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc, đẩy mạnh hoạt động sản xuất, kinh doanh, đặc biệt là đối với ngành than, điện, xăng, dầu, XNK; thực hiện có hiệu quả cải cách hành chính gắn với cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh; đơn giản hóa, rút ngắn thời gian giải quyết thủ tục hành chính, tạo điều kiện thuận lợi nhất, tiết giảm chi phí cho doanh nghiệp và người dân.
Hiện các sở, ngành, địa phương cũng đang tiếp tục bám sát kế hoạch thu tiền sử dụng đất đã được Sở TN&MT tổng hợp tại Văn bản số 628/TNMT-ĐKĐĐ ngày 15/2/2023, Văn bản số 1274/TNMT-ĐKĐĐ ngày 20/3/2023 và chỉ đạo của UBND tỉnh tại Thông báo số 45/TB-VPUBND ngày 12/4/2023, khẩn trương thực hiện thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đối với các dự án đã được UBND tỉnh quyết định phê duyệt giá đất, hoàn thành trước 30/5/2023; khẩn trương xây dựng, thẩm định, trình UBND tỉnh xem xét phê duyệt giá đất đối với các dự án đã có quyết định giao đất, cho thuê đất, điều chỉnh quy hoạch, điều chỉnh cơ cấu sử dụng đất, có kết luận thanh tra, kiểm tra, kiểm toán giá đất.
