Nỗ lực kiểm soát dịch sởi trong tháng 9

Tổng số mũi tiêm trong chiến dịch của tuần 37 (từ ngày 9/9 – 15/9 tiêm được 30.770 mũi) đã tăng 1,8 lần so với tuần 36 (từ ngày 2/9 – 8/9 tiêm được 16.887 mũi).

Tổng cộng, đến ngày 17/9, đã có 31.075 trẻ từ 1-5 tuổi tại TP được tiêm 1 mũi vắc xin phòng bệnh sởi trong chiến dịch đạt tỷ lệ 62,3% số trẻ cần tiêm (49.847 trẻ).

TP.HCM đang tiếp tục đẩy nhanh tiến độ chiến dịch tiêm vắc-xin sởi nhằm sớm kiểm soát dịch bệnh trong tháng 9.

Thực hiện chỉ đạo Phó Chủ tịch UBND TP.HCM tại cuộc họp Ban Chỉ đạo phòng chống dịch sởi ngày 11/9/2024, chiến dịch tiêm vắc-xin sởi đã được đẩy mạnh trên toàn TP.

Trong tuần 37, toàn TP triển khai 308 điểm tiêm chủng, trong đó có 232 điểm tiêm tại các trường mầm non và tiểu học. Trung bình mỗi ngày có khoảng 4.400 liều vắc-xin sởi được tiêm cho các đối tượng cần tiêm chủng của chiến dịch; cao nhất là từ ngày 12/9 tiêm được 5.149 liều, ngày 13/9 tiêm được 8.193 liều, ngày 14/9 tiêm được 6.882 liều, ngày 15/9 tiêm được 2.932 liều; ngày 16/9: 6.963 liều, ngày 17/9: 13.075 liều;  trong khi những ngày trước đó chỉ xấp xỉ 2.400 liều mỗi ngày.

Tính đến hết ngày 17/9/2024, chiến dịch tiêm vắc-xin sởi – rubella của TP đã đạt tổng số 76.993 mũi sởi-rubella (MR). Trong đó, đã tiêm được 31.075 mũi cho trẻ từ 1-5 tuổi đạt tỷ lệ 62,3%, 39.745 mũi cho trẻ từ 6-10 đạt tỷ lệ 22,3%, và 6.173 mũi cho các đối tượng khác (trẻ thuộc nhóm nguy cơ, nhân viên y tế). Bình Chánh, quận 10 và quận 8 là những nơi có tiến độ tiêm cao.

Có thể thấy, chỉ trong vài ngày triển khai thêm các điểm tiêm chủng tại trường học, số lượng trẻ được tiêm chủng đã tăng lên nhanh chóng.

Việc tổ chức tiêm chủng tại trường học đã tạo điều kiện thuận tiện cho các bậc phụ huynh đưa con đi tiêm vắc xin nên đã nhận được sự hưởng ứng tích cực từ phía phụ huynh.

Để đẩy nhanh tiến độ tiêm chủng, kể từ ngày 16/9, bên cạnh việc tiếp tục triển khai các điểm tiêm tại trường học theo kế hoạch, Sở Y tế TP.HCM đã chỉ đạo mở rộng thêm nhiều điểm tiêm tại các cơ sở tiêm chủng tư nhân (VNVC, FPT Long Châu, Chấn Văn) vào tất cả các ngày trong tuần để tăng khả năng người dân tiếp cận với chiến dịch tiêm vắc-xin phòng chống dịch sởi.

Sau 2 ngày bắt đầu triển khai (ngày 16 và 17/9/2024), các cơ sở tiêm chủng dịch vụ tư nhân đã đóng góp cho chiến dịch 491 mũi tiêm.

Ngành Y tế TP tiếp tục đẩy nhanh tiến độ tiêm chủng chiến dịch nhằm cơ bản hoàn tất bao phủ cho trên 95% dận số cảm nhiễm trong tháng 9 để kiểm soát dịch bệnh.

Cụ thể trong tuần từ 16 – 22/9/2024, sở y tế triển khai 506 điểm (260 điểm tiêm tại các Trạm Y tế, 15 điểm tại Trung tâm y tế, 268 điểm tại trường học, 58 điểm tại các Cơ sở tiêm chủng tư nhân).

Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), tại Việt Nam, do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 trong thời gian qua và việc gián đoạn cung ứng các vắc-xin trong Chương trinh liêm chúng mớ rộng năm 2023 đã tác động đên tỷ lệ tiêm chủng các vắc-xin cho trẻ em trên toàn quốc.

Nhiều trẻ chưa được tiêm chủng đúng lịch, chưa tiêm chủng đủ mũi các vắc-xin trong những năm gần đây là yếu tố nguy cơ gây bùng phát dịch bệnh, bao gồm dịch sởi.

Để đẩy mạnh công tác phòng, chống dịch bệnh, giảm thiểu nguy cơ bùng phát dịch sởi trong thời gian tới, Bộ Y tế đề nghị UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chỉ đạo các đơn vị liên quan tăng cường giám sát, phát hiện sớm các trường hợp mắc bệnh sởi tại cộng đồng và các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh; triển khai các biện pháp xử lý triệt để ổ dịch ngay khi phát hiện trường hợp mắc bệnh.

Tiếp tục triển khai công tác tiêm chủng thường xuyên hàng tháng cho các đối tượng thuộc Chương trình Tiêm chủng mở rộng, trong đó có tiêm vắc-xin sởi cho trẻ 9 tháng tuổi và vắc-xin sởi – rubella cho trẻ 18 tháng tuổi;

Rà soát, tố chức tiêm bù, tiêm vét cho những đối tượng thuộc Chương trình Tiêm chủng mở rộng chưa được tiêm vắc-xin phòng bệnh sởi, đặc biệt chú ý đến vùng lõm tiêm chủng.

Đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền về nguy cơ mắc bệnh sởi và các biện pháp phòng chống, vận động người dân đưa con em đi tiêm chủng đầy đủ và đúng lịch các vắc-xin trong Chương trình Tiêm chủng mở rộng để chủ động phòng chống các bệnh truyền nhiễm có vắc-xin phòng bệnh.

Các chuyên gia y tế cho rằng, sởi được coi là mối đe dọa toàn cầu bởi virus sởi thuộc họ Paramyxoviridae có tính lây lan nhanh chóng qua đường hô hấp từ người bệnh sang người khỏe mạnh trong cộng đồng hoặc thậm chí xuyên biên giới.

Sởi nguy hiểm bởi chúng không chỉ gây ra các triệu chứng cấp tính mà còn khiến người bệnh có nguy cơ viêm nhiễm hệ thống thần kinh, rối loạn hệ vận động, tổn thương đa cơ quan trong cơ thể, có thể để lại nhiều biến chứng nặng nề, kéo dài thậm chí là suốt đời cho người bệnh như viêm não, viêm màng não, viêm tai giữa, viêm phổi, tiêu chảy, viêm loét giác mạc, mù lòa…

Bên cạnh đó, sởi còn đặc biệt nguy hiểm bởi có khả năng xóa trí nhớ miễn dịch, phá hủy trung bình khoảng 40 loại kháng thể có khả năng chống chọi lại các tác nhân gây bệnh.

Ở trẻ em, một nghiên cứu của nhà di truyền học Stephen Elledge tại Đại học Havard vào năm 2019 đã chỉ ra sởi loại bỏ từ 11% đến 73% kháng thể bảo vệ ở trẻ em.

Tức khi mắc bệnh sởi, hệ thống miễn dịch của người bệnh sẽ bị phá hủy và thiết lập trở lại trạng thái ban đầu non nớt, chưa hoàn thiện như đứa trẻ vừa sinh ra.

Để giảm thiểu rủi ro cũng như ngăn chặn dịch sởi quay trở lại, WHO nhấn mạnh tiêm chủng là biện pháp duy nhất để bảo vệ trẻ em và người lớn khỏi căn bệnh nguy hiểm tiềm tàng này. Các quốc gia trên thế giới bắt buộc phải đạt được và duy trì tỷ lệ bao phủ trên 95% với 2 liều vắc-xin sởi.

Trẻ em và người lớn cần chủ động tiêm ngừa vắc-xin sởi đầy đủ và đúng lịch để giúp cơ thể sản sinh kháng thể đặc hiệu với virus sởi, giúp ngăn ngừa nguy cơ mắc bệnh sởi và các biến chứng nặng nề, hiệu quả vượt trội đến 98%.

Bên cạnh đó, mỗi người cần chủ động vệ sinh mắt, mũi, họng bằng nước sát khuẩn mỗi ngày. Hạn chế tụ tập nơi đông người, tránh tiếp xúc gần với những người có biểu hiệu mắc bệnh sởi hoặc nghi ngờ mắc bệnh, đồng thời không dùng chung vật dụng cá nhân với người mắc bệnh. Giữ vệ sinh không gian sống và bổ sung thực phẩm giúp tăng cường hệ miễn dịch.

Nếu thấy có các triệu chứng của bệnh sởi (sốt, chảy nước mũi, ho khan, mắt đỏ, nhạy cảm với ánh sáng, phát ban khắp cơ thể), cần nhanh chóng đến các trung tâm hoặc cơ sở y tế gần nhất để được kiểm tra và điều trị kịp thời.