Đảm bảo chất lượng nghiên cứu, ứng dụng trị liệu tế bào và sản phẩm từ tế bào ở Việt Nam

Đây là nhấn mạnh của TS.BS Nguyễn Ngô Quang – Cục trưởng Cục Khoa học công nghệ và Đào tạo, Bộ Y tế trong hội nghị “Đảm bảo chất lượng nghiên cứu ứng dụng trị liệu tế bào và sản phẩm từ tế bào tại Việt Nam” diễn ra ngày 20/9 tại TP.HCM.

Hội nghị do Cục Khoa học công nghệ và Đào tạo phối hợp với Sở Y tế TP.HCM tổ chức. Tham dự và chỉ đạo hội nghị có TS.BS.CKII Nguyễn Tri Thức, Thứ trưởng Bộ Y tế.

TS.BS.CKII Nguyễn Tri Thức, Thứ trưởng Bộ Y tế phát biểu chỉ đạo tại hội nghị.

Trong những năm qua, hoạt động khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo ngành y tế đã có sự phát triển vượt bậc cả về số lượng và chất lượng. 

Trong đó, công tác nghiên cứu phát triển sản phẩm, kỹ thuật, phương pháp mới nói chung và nghiên cứu ứng dụng tế bào và sản phẩm từ tế bào đã bước đầu đưa ra các phác đồ mới, kỹ thuật, sản phẩm mới có tiềm năng, cung cấp thêm cho thầy thuốc các lựa chọn để áp dụng vào khám chữa bệnh, phục vụ hiệu quả công tác chăm sóc sức khỏe nhân dân.

Hội nghị đã đánh giá thực trạng hoạt động nghiên cứu ứng dụng tế bào và sản phẩm từ tế bào trong giai đoạn 2020 – 2024, hướng dẫn các văn bản pháp luật trong lĩnh vực nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng kỹ thuật mới, phương pháp mới, nghiên cứu ứng dụng tế bào.

Từ đó, tăng cường quản lý nghiên cứu ứng dụng trên lâm sàng, bảo đảm chất lượng tế bào sử dụng trong nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng; đảm bảo khía cạnh khoa học và đạo đức trong nghiên cứu; đảm bảo tính an toàn, hiệu quả của các nghiên cứu ứng dụng tế bào và sản phẩm từ tế bào

Hội nghị cũng đánh giá thực trạng, kết quả hoạt động nghiên cứu ứng dụng trị liệu tế bào và các sản phẩm từ tế bào giai đoạn 2020 – 2024; thống nhất hệ thống văn bản pháp luật trong lĩnh vực nghiên cứu ứng dụng trị liệu tế bào và các sản phẩm từ tế bào. 

Từ đó, tăng cường công tác quản lý chất lượng nghiên cứu ứng dụng tế bào và sản phẩm từ tế bào tại Việt Nam.

Với tinh thần đổi mới sáng tạo và đồng bộ về hành lang pháp lý, định hướng phát triển, triển khai thực hiện, bảo đảm chất lượng, chuyển giao áp dụng kỹ thuật/thương mại hóa sản phẩm.

Trong thời gian tới, công tác nghiên cứu ứng dụng tế bào và sản phẩm từ tế bào sẽ có bước phát triển đúng hướng, tuân thủ quy định pháp luật, hội nhập với khu vực và thế giới, đem lại nhiều kết quả thiết thực hơn nữa để phục vụ công tác chăm sóc và bảo vệ sức khỏe nhân dân.

TS.BS Nguyễn Ngô Quang – Cục trưởng Cục Khoa học công nghệ và Đào tạo cho biết: “Bộ Y tế cũng tham khảo những ứng dụng thực tế ở các khu vực, quốc gia để đưa vào nội dung pháp luật với mục tiêu tạo điều kiện phát triển nghiên cứu y khoa mới, kỹ thuật mới, công nghệ mới phục vụ chăm sóc sức khỏe cho người dân, đặc biệt là lĩnh vực công nghệ sinh học, y học tái tạo. Trong đó, lĩnh vực trị liệu từ tế bào và sản phẩm tế bào được Bộ Y tế hết sức quan tâm.

Trong các văn bản luật, đặc biệt là Luật Khám chữa bệnh đã đưa một chương liên quan đến nghiên cứu ứng dụng phương pháp mới, kỹ thuật mới, tạo hành lang pháp lý đủ điều kiện để phát triển những vấn đề liên quan đến trị liệu tế bào và sản phẩm từ tế bào.

Bộ Y tế xác định sẽ tạo hành lang pháp lý đủ điều kiện để các đơn vị có thể nghiên cứu, ứng dụng và đưa ra những phác đồ, trị liệu chăm sóc sức khỏe cho người dân”.

Tiến sĩ Quang cũng đặc biệt nhấn mạnh, các đơn vị cần tuân thủ đúng quy định để đảm bảo tính an toàn và tính hiệu quả tuyệt đối cho người dân.

Bên cạnh đó, những vấn đề liên quan đến quy chuẩn kỹ thuật, nâng cao năng lực trình độ đội ngũ nhân lực phục vụ cho lĩnh vực này, quy chuẩn các quy trình và vấn đề liên quan đến đảm bảo chất lượng sản phẩm tế bào trước khi sử dụng trên người.

Đó là những yêu cầu quan trọng giúp mang lại hiệu quả, an toàn một cách tuyệt đối khi ứng dụng trị liệu tế bào gốc tại Việt Nam.

TS.BS Nguyễn Ngô Quang báo cáo tại hội nghị về công tác quản lý những năm tiếp theo.

Là một trong số ít bệnh viện tiên phong đầu tư nghiên cứu liệu pháp mới nhất về ứng dụng tế bào gốc trong điều trị và hỗ trợ điều trị bệnh, Trung tâm Tế bào gốc, Bệnh viện đa khoa Tâm Anh đã được Bộ Y tế cấp phép hoạt động từ 7/2019.

Trung tâm được đầu tư bài bản về hệ thống trang thiết bị hiện đại, đồng bộ, sử dụng các kỹ thuật tiên tiến nhất trong y sinh giúp xử lý, phân tích, đánh giá chuẩn xác chất lượng của từng mẫu tế bào; hoạt động khép kín ngay tại bệnh viện từ thu thập, tiếp nhận, xử lý, bảo quản, lưu trữ, nuôi cấy, sản xuất, ứng dụng điều trị bệnh, nghiên cứu và đào tạo.

TS. Thẩm Thị Thu Nga, Giám đốc Trung tâm Tế bào gốc Tâm Anh cho biết, tiềm năng ứng dụng của tế bào và các sản phẩm từ tế bào là không thể phủ nhận. 

Ngày càng có nhiều nghiên cứu ứng dụng tế bào gốc trong trị liệu. Số lượng thử nghiệm lâm sàng cũng ngày càng tăng. Liệu pháp dựa trên tế bào là liệu pháp tiên tiến, đã có nhiều báo cáo về tính an toàn và hiệu quả trong điều trị.

Tương lai của liệu pháp tế bào rất nhiều triển vọng theo xu hướng chung của thế giới, Việt Nam cũng có nhiều nghiên cứu ứng dụng tế bào gốc trong trị liệu. 

Tuy nhiên, tế bào và sản phẩm từ tế bào là một sản phẩm phức tạp nhất trong các loại thuốc trị liệu. Vì vậy, cần có thời gian nghiên cứu và theo dõi chặt chẽ.

Nghiên cứu các ứng dụng tế bào gốc trong trị liệu được thực hiện tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh.

Theo TS. Thu Nga, hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh cho biết thêm, Bộ Y tế đã cấp phép thử nghiệm lâm sàng dung tế bào gốc trung mô trong điều trị thoái hóa khớp. 

Thử nghiệm này được tuân thủ chặt chẽ theo quy định của Bộ y tế và Hội đồng đạo đức Quốc gia để đảm bảo lợi ích của người bệnh cũng như độ tin cậy của nghiên cứu.

TS. Thẩm Thị Thu Nga, Giám đốc Trung tâm Tế bào gốc Tâm Anh phát biểu bên thềm hội nghị.

Với lợi thế được đầu tư đầy đủ, đồng bộ về cơ sở hạ tầng, trang thiết bị và nhân lực được đào tạo bài bản để xây dựng những nghiên cứu ứng dụng, Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh tự tin đáp ứng được yêu cầu của cơ quan quản lý. 

Từ những kết quả nghiên cứu có độ tin cậy cao, hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh sẽ có những đóng góp có ý nghĩa cho việc phát triển ứng dụng trong lĩnh vực tế bào.

Đồng thời, đồng hành cùng với cơ quan quản lý tháo gỡ dần các khó khăn trong việc đưa liệu pháp tế bào vào ứng dụng thực tế và đóng góp cho cơ quan quản lý các ý kiến thực tế giúp quản lý chặt chẽ liệu pháp này, giúp người dân hiểu rõ và hiểu đúng về liệu pháp tế bào.