Từ cuối năm 2019 đến hết năm 2022, hoạt động XNK trên địa bàn TP Móng Cái gặp không ít trở ngại do ảnh hưởng của chính sách “Zero-Covid” từ Trung Quốc. Tuy nhiên, nhờ khéo thu hút doanh nghiệp về làm thủ tục XNK nên từ năm 2020 đến nay, Chi cục Hải quan cửa khẩu Móng Cái đã luôn đảm bảo “3 tăng” trong thực hiện nhiệm vụ được giao (tăng doanh nghiệp, tăng kim ngạch, tăng số thu NSNN).
Trước tình trạng các cửa khẩu, lối mở trên địa bàn quản lý nhiều lần tạm dừng thông quan, Chi cục Hải quan cửa khẩu Móng Cái đã xác định không thể chỉ sử dụng các biện pháp nghiệp vụ thuần túy mà phải linh hoạt, sáng tạo thực hiện tốt công tác vận động, đồng hành cùng doanh nghiệp. Theo đó, Chi cục đã tập trung xây dựng và thực hiện vào 6 nhóm giải pháp chính. Trước tiên là thay đổi tư duy trong việc hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp theo hướng chuyển từ quản lý hành chính đơn thuần sang kiến tạo, phục vụ và chủ động trong việc hỗ trợ, tiếp cận với doanh nghiệp. Chi cục đã thành lập các tổ, nhóm chuyên trách do lãnh đạo Chi cục, lãnh đạo đội trực tiếp hướng dẫn các doanh nghiệp mới thành lập, doanh nghiệp chuẩn bị tham gia hoạt động XNK hàng hóa tại các KCN trên địa bàn.
Đồng thời tổ chức thường xuyên các hội nghị chuyên đề để nắm bắt, lắng nghe ý kiến của doanh nghiệp, định hướng cho doanh nghiệp thực thi đúng pháp luật. Thống kê từ năm 2020 đến hết tháng 4/2023, Chi cục đã tổ chức 12 hội nghị đối thoại với trên 800 lượt doanh nghiệp, đại lý hải quan; cử gần 20 tổ công tác đến trực tiếp trụ sở của trên 400 doanh nghiệp để tuyên truyền, lắng nghe đề xuất, khó khăn của doanh nghiệp; tư vấn qua điện thoại cho trên 900 trường hợp và 300 trường hợp đã được tư vấn qua email.
Mặt khác, Chi cục cũng tập trung làm tốt công tác hỗ trợ doanh nghiệp theo nhóm loại hình, mặt hàng, liên kết với các cơ quan liên quan (cơ quan kiểm tra chuyên ngành, ngân hàng thương mại…) để kịp thời tháo gỡ các vướng mắc về thủ tục XNK; lấy ý kiến doanh nghiệp đối với chất lượng giải quyết các thủ tục hành chính, đặc biệt là thái độ, chất lượng phục vụ của công chức hải quan tại các vị trí công tác.
Với việc triển khai quyết liệt đồng bộ các giải pháp trên đã tạo thuận lợi cho doanh nghiệp trong hoạt động XNK, nâng cao tính minh bạch, tuân thủ trong hoạt động nghiệp vụ của cơ quan Hải quan. Sự tin tưởng, đánh giá ngày càng cao của cộng đồng doanh nghiệp đã đảm bảo lượng doanh nghiệp tăng, kim ngạch tăng và số thu NSNN của Chi cục đều tăng so với giai đoạn 2015-2017.
Cụ thể, từ năm 2020 đến nay, tổng số tờ khai đạt gần 140.000 (tăng 3%); tổng số kim ngạch đạt trên 10.300 tỷ (tăng 18%);tổng số doanh nghiệp thực hiện XNK qua địa bàn là 2.368 (tăng 35%); tổng số thu NSNN đạt 4.119 tỷ đồng (vượt chỉ tiêu được giao từ 10-15% hằng năm).
Đáng chú ý là Chi cục cũng đã lần đầu tiên thu hút được các doanh nghiệp nhập khẩu điện thoại (samsung, vivo, oppo) và các doanh nghiệp nhập khẩu ô tô, máy móc, thiết bị lớn về làm thủ tục qua cửa khẩu Móng Cái. Đây cũng chính là động lực lớn để đơn vị phát triển cơ cấu số thu theo hướng bền vững ở những năm tiếp theo. Kết quả này cũng giúp Chi cục Hải quan cửa khẩu Móng Cái trong 2 năm liên tiếp (2021&2022) xếp ở tốp 2 đơn vị dẫn đầu về chỉ số đánh giá năng lực cạnh tranh cấp cơ sở (CDCI) của Cục Hải quan tỉnh; năm 2020 Chi cục được vinh danh là đơn vị có chỉ số sáng kiến và giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp xuất sắc nhất toàn Cục; năm 2022 được UBND tỉnh công nhận mô hình “Dân vận khéo” về chủ đề “Khéo vận động doanh nghiệp FDI về làm thủ tục hải quan góp phần hoàn thành xuất sắc chỉ tiêu thu ngân sách qua địa bàn” và được UBND tỉnh tặng Cờ dẫn đầu khối thi đua năm 2022.
Riêng trong quý I/2023, Chi cục Hải quan cửa khẩu Móng Cái đã thu hút được 70 doanh nghiệp mới, nâng tổng doanh nghiệp làm thủ tục thông quan hàng hóa XNK trên địa bàn lên 347 doanh nghiệp; thu NSNN đạt trên 371 tỷ đồng, (đạt 21% so dự toán, tăng 56% so cùng kỳ).
Ông Phạm Quốc Hưng, Chi cục trưởng Chi cục Hải quan cửa khẩu Móng Cái cho biết: Năm 2023, chỉ tiêu thu NSNN của đơn vị là 1.800 tỷ đồng (tăng gần 500 tỷ đồng so với năm 2022). Với quyết tâm hoàn thành nhiệm vụ được giao, đơn vị sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng trong hỗ trợ doanh nghiệp, đơn giản hóa các thủ tục hành chính, tăng tính công khai minh bạch trong hoạt động hải quan. Tuy nhiên, để thúc đẩy mạnh mẽ hoạt động XNK qua địa bàn TP Móng Cái, chúng tôi mong muốn UBND tỉnh xem xét sớm cho phép mở lại các điểm xuất hàng (Đại Vai, Lục Chắn). Riêng điểm xuất hàng Lục Lầm cho phép thí điểm hàng hóa xuất khẩu được phép vận chuyển từ địa điểm kiểm tra hàng hóa xuất khẩu Lục Lầm đi trên sông Lục Lầm ra sông biên giới Bắc Luân để xuất sang Trung Quốc như trước thời điểm bùng phát dịch Covid-19. Bên cạnh đó, UBND TP Móng Cái cần tiếp tục hội đàm với phía Trung Quốc, kiên trì mục tiêu tăng thời gian đóng mở cửa khẩu, thông quan hàng hóa qua Cửa khẩu cầu Bắc Luân II và cầu phao Km3+4 theo công hàm do Bộ Ngoại giao của hai nước đã thống nhất; sớm hoàn thiện hạ tầng lối mở Bắc Luân II, vì hiện nay, hạ tầng khu vực này vẫn chưa được đồng bộ, một số bãi đỗ xe, bãi kiểm hoá vẫn chỉ là nền đất bụi bặm, lầy lội…
