Trang chủKhoa học - Công nghệKhoa học8 vật thể lớn nhất trong vũ trụ

8 vật thể lớn nhất trong vũ trụ


Các nhà thiên văn học phát hiện một số loại thiên thể đồ sộ nhất trong vũ trụ, từ hành tinh tới siêu cụm thiên hà.

Hành tinh lớn nhất: ROXs 42Bb





Mô phỏng hành tinh ROXs 42 Bb. Ảnh: NASA

Mô phỏng hành tinh ROXs 42 Bb. Ảnh: NASA

Sao Mộc, hành tinh lớn hơn Trái Đất 11 lần về bán kính, là hành tinh lớn nhất hệ Mặt Trời. ROXs 42Bb là hành tinh lớn nhất tìm thấy trong vũ trụ. Nó có khối lượng gấp 9 lần và bán kính gấp 1,12 lần sao Mộc. Khoảng cách giữa ROXs 42 Bb và Trái Đất là 440 năm ánh sáng. Do nằm ngoài hệ Mặt Trời, nó thuộc nhóm ngoại hành tinh.

Thayne Currie, nhà thiên văn học ở Đại học Toronto, nhận dạng ROXs lần đầu tiên năm 2013. Đây là hành tinh khí khổng lồ giống sao Mộc. Trong khi Trái Đất và sao Mộc mất lần lượt 365 ngày và 12 năm để quay quanh Mặt Trời, ROXs 42 Bb hoàn thành một vòng quỹ đạo quanh sao chủ sau 1968,3 năm.

Ngôi sao lớn nhất: UY Scuti





Mô phỏng ngôi sao UY Scuti. Ảnh: Pixabay/Pexels

Mô phỏng ngôi sao UY Scuti. Ảnh: Pixabay/Pexels

Hơn một triệu Trái Đất có thể xếp vừa bên trong Mặt Trời, nhưng ngôi sao lớn nhất trong vũ trụ là UY Scuti đồ sộ đến mức có thể chứa 5 tỷ ngôi sao với thể tích tương đương Mặt Trời. Nếu UY Scuti nằm ở trung tên hệ Mặt Trời, vỏ ngoài của nó là quang quyển sẽ vượt ra ngoài quỹ đạo sao Mộc. Ngôi sao siêu khổng lồ này ở cách Trái Đất 9.500 năm ánh sáng, được mô tả lần đầu tiên năm 1860 bởi một nhóm nhà thiên văn học đến từ Đài quan sát Bonn ở Đức. Thậm chí 160 năm sau phát hiện, giới thiên văn học vẫn chưa tìm ra ngôi sao nào lớn hơn.

UY Scuti được phân loại là sao biến quang do trải qua biến động về độ sáng sau mỗi 740 ngày. Các nhà khoa học suy đoán hiện nay nó đang ở pha dùng hết nhiên liệu hydro trong lõi và mở rộng thành sao siêu khổng lồ đỏ. Điều đó có nghĩa nó có thể trên đà tiến gần đến vụ nổ siêu tân tinh, đánh dấu kết thúc sự tồn tại của nó. Tuy nhiên, giới nghiên cứu chưa biết chính xác thời gian UY Scuti phát nổ.

Hệ sao rộng nhất

Hệ sao rộng nhất trong vũ trụ về mặt quỹ đạo chỉ bao gồm một hành tinh (2MASS J2126) quay quanh ngôi sao TYC 9486-927-1. Cách đây 7 năm, các nhà thiên văn học thậm chí không biết ngôi sao và hành tinh có bất kỳ mối liên hệ nào. Cả hai được xem như thiên thể trôi nổi tự do bởi nằm cách nhau 1.000 tỷ km trong không gian.

Tuy nhiên, năm 2016, một nhóm nhà nghiên cứu quốc tế nhận dạng quỹ đạo khổng lồ của 2MASS J2126 và phát hiện hành tinh quay quanh TYC 9486-927-1. Khoảng cách giữa Trái Đất và hệ sao độc đáo này là 104 năm ánh sáng. Quỹ đạo của 2MASS J2126 rộng gấp 140 lần quỹ đạo sao Diêm Vương trong hệ Mặt Trời. Trừ quỹ đạo cực rộng và khoảng cách lớn với sao chủ, 2MASS J2126 mất gần 900.000 năm Trái Đất để hoàn thành một vòng quỹ đạo.

Thiên hà lớn nhất: IC 1101

Thiên hà là tập hợp nhiều hệ sao. Một số báo cáo cho biết vũ trụ bao gồm khoảng 2.000 tỷ thiên hà. Những thiên thể đồ sộ này chứa hàng tỷ ngôi sao và nhiều thiên thể khác bên trong. Ví dụ, dải Ngân Hà ước tính chứa 100 tỷ ngôi sao và gần 100 triệu hố đen.

Tuy nhiên, con số đó chưa là gì so với IC 1101, thiên hà lớn nhất trong vũ trụ về mặt quy mô. IC 1101 lớn gấp 50 lần và nặng gấp 2.000 lần dải Ngân Hà. Các nhà thiên văn học cho rằng nó là ngôi nhà của 100.000 tỷ ngôi sao, trải rộng 6 triệu năm ánh sáng. Ngược lại, dải Ngân Hà chỉ có đường kính khoảng 100.000 năm ánh sáng. Một số chuyên gia suy đoán IC 1001 có thể hình thành do nhiều thiên hà va chạm và hợp nhất.

Hố đen lớn nhất: TON 618

Hố đen lớn nhất trong vũ trụ ước tính có khối lượng lớn gấp 66 tỷ lần Mặt Trời. Hố đen siêu khối lượng này cung cấp năng lượng cho một chuẩn tinh (thiên thể cực sáng) mang tên TON 618 có độ sáng tương đương 140.000 tỷ Mặt Trời. Nằm ở khoảng cách 18,2 tỷ năm từ Trái Đất, TON 618 được phát hiện lần đầu tiên năm 1957.

Vườn ươm sao lớn nhất: Tinh vân Tarantula





Tinh vân Tarantula. Ảnh: NASA

Tinh vân Tarantula. Ảnh: NASA

Tinh vân là những đám mây khí và bụi khổng lồ trong vũ trụ, nơi những ngôi sao mới hình thành do ảnh hưởng của lực hấp dẫn, thay đổi nhiệt độ – áp suất và phản ứng nhiệt hạch. Tinh vân Tarantula hay còn gọi là 30 Doradus thuộc hàng lớn và sáng nhất trong số các tinh vân đã biết, theo NASA. Nó bao phủ khu vực trải rộng 1.800 năm ánh sáng trong vũ trụ và cách Trái Đất 170.000 năm ánh sáng. Tinh vân Tarantula được phát hiện vào đầu thập niên 1750 bởi nhà thiên văn học người Pháp Nicolas-Louis de Lacaille. Tuy nhiên, kính thiên văn thời đó không đủ cao cấp để phát hiện những ngôi sao riêng lẻ và cấu trúc khác bên trong tinh vân. Mãi hơn 200 năm sau, khi giới thiên văn học chụp ảnh độ phân giải cao của Tarantula, họ mới nhận ra kích thước đồ sộ của nó.

Cụm thiên hà lớn nhất: El Gordo

Năm 2012, Đài quan sát tia X Chandra của NASA nhận dạng một cụm thiên hà cực lớn mang tên ACT-CLJ0102-4915. Khi các nhà thiên văn học tiến hành tính toán để xác định khối lượng của nó, kết quả khiến họ vô cùng bất ngờ. Khối lượng của ACT-CLJ0102-4915 ước tính gấp 3 triệu tỷ Mặt Trời. Đây là cụm thiên hà lớn nhất từng được phát hiện và có biệt danh El Gordo nghĩa là “gã béo”.

Giới thiên văn học suy đoán nó có thể hình thành do hai cụm thiên hà đồ sộ đâm vào nhau trong không gian ở tốc độ hàng triệu kilomet mỗi giờ. El Gordo cũng chứa thiên hà dài nhất có thể quan sát là La Flaca.

Thực thể lớn nhất trong vũ trụ: Bức tường lớn Hercules – Corona Borealis





Bức tường lớn Hercules - Corona Borealis. Ảnh: Pablo Carlos Budassi/Wikimedia Commons

Bức tường lớn Hercules – Corona Borealis. Ảnh: Pablo Carlos Budassi/Wikimedia Commons

Với chiều dài 6 – 18 tỷ năm ánh sáng, Bức tường lớn Hercules được cho là thực thể lớn nhất có thể quan sát trong vũ trụ. Nó là cụm thiên hà liên kết với nhau nhờ lực hấp dẫn. Kích thước của siêu cụm thiên hà này lớn đến mức ánh sáng mất khoảng 10 tỷ năm để truyền dọc toàn bộ chiều dài của nó. Bức tường lớn Hercules được phát hiện năm 2013 khi lập bản đồ chớp tia gamma, dạng ánh sáng nhiều năng lượng nhất.

An Khang (Theo Interesting Engineering)




Source link

Cùng chủ đề

Những hình ảnh đầu tiên về bản đồ vũ trụ

(CLO) Với độ phân giải cao, kính viễn vọng Euclid vừa công bố những hình ảnh đầu tiên với hàng triệu ngôi sao và thiên hà - và đó chỉ là những “mảnh ghép” nhỏ trong bản đồ vũ trụ mà công cụ này đang xây dựng. ...

Giống gạo giảm bệnh tiểu đường

Gạo trắng nổi tiếng vì có chỉ số đường huyết (GI) cao. Tuy nhiên, Viện Nghiên cứu lúa gạo quốc tế (IRRI) ở Philippines đã phát triển được một giống lúa có GI thấp, chỉ vào khoảng 25 và vẫn giàu protein, không có nguy cơ gây bệnh tiểu đường. Giống lúa mới này trông giống gạo trắng nhưng hạt nhỏ hơn. Các nhà nghiên cứu tại IRRI đã sàng lọc 380 mẫu hạt giống trong 10...

Ba hành tinh lạ đang mô phỏng lại thế giới của chúng ta

Kepler-30, một hệ sao gồm 3 hành tinh cách chúng ta 10.000 năm ánh sáng, có điểm tương đồng lạ kỳ với hệ Mặt Trời. Trong một nghiên cứu vừa được công bố trên tạp chí khoa học Nature, các nhà khoa học cho biết họ đã phát hiện ra hệ sao đầu tiên mà tất cả các hành tinh nằm trên mặt phẳng quỹ đạo y như hệ Mặt Trời của chúng ta. Chưa kể,...

Phát hiện chùm thiên hà đặc biệt với những dòng khí nóng giao nhau

Các nhà thiên văn học tại Đài quan sát Chandra X-ray của Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ (NASA) đã phát hiện một chùm thiên hà đặc biệt, nơi có hai dòng khí siêu nóng đang giao nhau một cách ngoạn mục. ...

Nổi bật

Mới nhất

Cùng tác giả

Thứ trưởng Đỗ Hùng Việt đánh giá phiên đối thoại báo cáo UPR của đoàn Việt Nam

Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Đỗ Hùng Việt cho biết Việt Nam đã có một phiên đối thoại UPR rất thành công với sự tham gia của đông đảo các nước thành viên Liên hợp quốc. Ngày 10/5 (giờ Thụy Sĩ), Nhóm làm việc về Cơ chế rà soát định kỳ phổ quát (UPR) chu kỳ IV của Hội đồng Nhân quyền Liên hợp quốc đã đồng thuận thông qua Báo cáo quốc gia UPR của Việt Nam. Chia sẻ với...

Khối sỏi san hô chiếm gần hết thận người phụ nữ

TP HCMBà Phương, 59 tuổi, bị sỏi thận nhiều năm, ba tháng nay đau thắt lưng nhiều hơn, bác sĩ phát hiện khối sỏi san hô 7 cm to gần bằng quả thận. Ngày 9/5, thạc sĩ, bác sĩ Nguyễn Tân Cương, Phó khoa Tiết niệu, Trung tâm Tiết niệu - Thận học - Nam khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết khối sỏi san hô nhiều nhánh nằm ở thận phải bệnh nhân, gần...

Venezuela trở thành quốc gia đầu tiên mất tất cả sông băng 

Venezuela từng có 6 sông băng rộng 1.000 km2 vào năm 1910, nhưng chúng nhanh chóng trở thành những vùng băng nhỏ không đủ tiêu chuẩn xếp loại sông băng. Sông băng Humboldt hiện nhỏ đến mức được phân loại là cánh đồng băng. Ảnh: Jorge ferrer Sự biến mất của sông băng cuối cùng, Humboldt, đưa Venezuela về nhất trong cuộc đua trở thành quốc gia đầu tiên trong thời hiện đại chứng kiến toàn bộ sông băng tan...

Cuộc chiến pháp lý dài hơi giữa TikTok với chính phủ Mỹ

TikTok và ByteDance kiện chính phủ Mỹ về đạo luật có thể cấm ứng dụng này, châm ngòi cuộc chiến pháp lý có thể kéo dài đến giữa năm 2025. TikTok và công ty mẹ ByteDance, trụ sở Trung Quốc, ngày 7/5 đệ đơn kiện lên Tòa phúc thẩm liên bang Quận Columbia, sau khi Tổng thống Joe Biden ngày 24/4 ký ban hành Đạo luật Bảo vệ người Mỹ khỏi ứng dụng do đối thủ nước ngoài kiểm...

HLV Văn Sỹ Sơn: ‘V-League cần kiểm tra doping cầu thủ’

Quảng NamSau sự việc năm cầu thủ Hà Tĩnh bị bắt vì sử dụng ma tuý, HLV Văn Sỹ Sơn cho rằng cần tăng cường kiểm tra doping ở V-League. Hôm qua, Công an tỉnh Hà Tĩnh thông cáo về việc bắt giữ 10 người có hành vi tổ chức, sử dụng trái phép chất ma túy diễn ra vào ngày 4/5 tại một khách sạn trên địa bàn thành phố Hà Tĩnh. Trong đó có năm cầu thủ...

Bài đọc nhiều

OpenAI chuẩn bị chuyển đổi sang mô hình doanh nghiệp vì lợi nhuận

DNVN - Theo thông tin từ Bloomberg ngày 4/11, OpenAI đang trong giai đoạn đàm phán ban đầu với Văn phòng Tổng Chưởng lý California để thay đổi cấu trúc tổ chức, hướng tới mô hình hoạt động vì lợi nhuận. ...

Loạt ‘ông lớn’ ngành bán dẫn tới Việt Nam tìm cơ hội hợp tác đầu tư

Triển lãm do Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia - NIC (thuộc Bộ Kế hoạch và Đầu tư) phối hợp với Hiệp hội Bán dẫn toàn cầu (SEMI) tổ chức từ ngày 7 đến 8-11 tại Hà Nội.Ngày 23-10, tại buổi gặp gỡ báo chí trước Triển lãm Ngành công nghiệp bán dẫn Việt Nam - SemiExpo Vietnam 2024, ông...

Apple nghiên cứu khả năng phát triển kính thông minh cạnh tranh với Meta

Theo nguồn tin thân cận, dự án mang mật danh Atlas được bắt đầu từ tuần trước, tập trung thu thập phản hồi từ nhân viên Apple về sản phẩm kính thông minh. Apple đang nghiên cứu khả năng tham gia thị trường kính thông minh bằng cách tiến hành khảo sát nội bộ về các sản phẩm hiện có, đặt nền móng cho việc cạnh tranh với Meta Platforms Inc. trong...

Phấn đấu 80% công nghệ, giải pháp quản lý, quy trình kỹ thuật đóng góp giảm thiểu khí nhà kính

(ĐCSVN) – Chương trình khoa học công nghệ cấp quốc gia giai đoạn đến năm 2030 "Nghiên cứu KHCN phục vụ mục tiêu đạt mức phát thải ròng bằng 0 tại Việt Nam" đặt mục tiêu 80% công nghệ, giải pháp quản lý, quy trình kỹ thuật đóng góp giảm thiểu khí nhà kính so với mức phát thải cơ sở trong lĩnh vực áp dụng. Bộ KH&CN vừa phê duyệt chương trình KHCN cấp quốc gia giai đoạn đến...

Cùng chuyên mục

Thúc đẩy khoa học công nghệ, phát huy thế mạnh tỉnh Quảng Bình

(ĐCSVN) – Theo Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Lê Xuân Định, cần có các giải pháp về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo nhằm khơi thông được nguồn lực, phát huy tối đa tiềm năng, thế mạnh của từng địa phương và của vùng trên các lĩnh vực. ...

Phát huy ngành công nghiệp phụ trợ để tham gia sâu vào chuỗi cung ứng bán dẫn

DNVN - Chia sẻ tại hội thảo “Chuỗi cung ứng thiết bị bán dẫn toàn cầu: Cơ hội cho ngành sản xuất Việt Nam” ngày 7/11, ông Kees van Baar - Đại sứ Hà Lan tại Việt Nam cho rằng, chuỗi cung ứng sản xuất thiết bị bán dẫn có sự tham gia của...

Triển lãm ngành công nghiệp bán dẫn 2024: Bước tiến tham gia chuỗi giá trị toàn cầu

DNVN - Phát biểu khai mạc Triển lãm ngành công nghiệp bán dẫn Việt Nam 2024 (SEMIExpo Viet Nam 2024) sáng ngày 7/11, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng khẳng định, triển lãm là sự kiện đánh dấu bước tiến quan trọng của Việt Nam trong nỗ lực tham...

FPT hợp tác cùng EDC thúc đẩy kết nối doanh nghiệp Canada-Việt Nam

NDO - FPT sẽ hỗ trợ các công ty Canada phát triển thị trường, khai phá các cơ hội kinh doanh mới. Bên cạnh đó, trong ba năm tới, FPT cũng sẽ kết nối ít nhất 20 công ty Canada với các công ty thành viên của mình để cùng hợp tác và mở rộng hoạt động tại thị trường Việt Nam. Export Development Canada (EDC) và FPT vừa ký kết biên bản ghi nhớ (MOU) trong khuôn...

Sẽ đẩy mạnh số hóa, dùng AI phục vụ công tác pháp điển

NDO - Ngày 5/11, Bộ Tư pháp công bố Bộ pháp điển Việt Nam sau 10 năm triển khai thực hiện. Trao đổi với báo chí, Thứ trưởng Tư pháp Đặng Hoàng Oanh cho biết, với 45 chủ đề được sắp xếp khoa học, công phu, Bộ Pháp điển Việt Nam sẽ là công cụ tra cứu, tìm kiếm các quy định pháp luật hữu ích cho người dân, doanh nghiệp. NDO - Ngày 5/11,...

Mới nhất

Người Mỹ gốc Việt kỳ vọng gì vào nhiệm kỳ mới của ông Trump?

(Dân trí) - Anh Timmy P., một người Mỹ gốc Việt, hy vọng nhiệm kỳ thứ hai của Tổng thống Mỹ đắc cử Donald Trump sẽ giúp nền kinh tế khởi sắc. Cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump (Ảnh: Reuters). Sau khi các hãng truyền thông lớn của Mỹ lần lượt xác định ứng viên Cộng hòa Donald Trump đắc cử...

Hải Phòng giải ngân gần 9.500 tỷ vốn đầu tư công

Hải Phòng đã giải ngân được 9.447,348 tỷ đồng vốn đầu tư công, đạt 56% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao. Tính đến ngày 20/10, Hải Phòng giải ngân được 9.447,348 tỷ đồng, tăng thêm hơn 1.000 tỷ đồng so với trước đó một tháng. Năm 2024, Thủ tướng giao Hải Phòng giải ngân hơn 17.000 tỷ đồng vốn đầu...

Ồ ạt đi bán vàng, giá vàng lao dốc do ‘hưng phấn’, sẽ sớm tăng trở lại?

Khẳng định không có gì bất ngờ, chuyên gia cho rằng giá vàng lao dốc là do “hưng phấn” sau khi ông Donald Trump tái đắc cử tổng thống Mỹ và điều này mang tính chu kỳ. Song, tại các cửa hàng vàng trong nước lại xuất hiện tình trạng bất ổn. Lao dốc do “hưng phấn” rồi sẽ tăng...

Trung Quốc sắp trình làng chiến đấu cơ tàng hình mới

Máy bay chiến đấu tàng hình mới J-35A của Trung Quốc sẽ được trưng bày lần đầu tiên vào tuần tới tại triển...

Mẹ tỉ phú Musk bị cáo buộc phân biệt chủng tộc với phóng viên Mỹ gốc Việt

Bà Maye Musk, người mẫu và là mẹ tỉ phú Elon Musk, đã bị cáo buộc phân biệt chủng tộc vì chỉ trích một phóng viên người Mỹ gốc Việt. Hôm bầu cử Mỹ 5.11, mẹ tỉ phú Elon Musk, bà Maye Musk đăng lên tài khoản X (tên cũ là Twitter), công ty của con trai bà, bài viết chỉ...

Mới nhất