700 người có nhóm kháng nguyên ít, có thể truyền máu hòa hợp phenotype

Buổi gặp mặt người hiến máu hòa hợp phenotype tiêu biểu năm 2023 đã được Viện Huyết học – truyền máu T.Ư (NIHBT) tổ chức hôm nay 16.12, tại Hà Nội.

Tại buổi gặp mặt, Phó viện trưởng NIHBT Lê Lâm cho hay, ngoài hệ nhóm máu ABO và Rh(D) là 2 hệ thống nhóm máu có ý nghĩa nhất trong truyền máu thì còn rất nhiều các hệ thống nhóm máu khác mà kháng nguyên của nó có tính sinh miễn dịch cao, tức là có thể kích thích cơ thể người nhận sinh ra kháng thể chống lại kháng nguyên tương ứng (còn gọi là kháng thể bất thường).

Các kháng thể bất thường này có thể gây ra các tai biến truyền máu và để lại hậu quả nặng nề cho người bệnh.

Hiện, với 43 hệ thống nhóm máu với 376 kháng nguyên hồng cầu khác nhau đã được phát hiện, rất khó để tìm được 2 cá thể có các kháng nguyên nhóm máu hoàn toàn giống nhau.

Sự đa dạng của các kháng nguyên nhóm máu là thách thức vô cùng lớn đối với ngành y tế, đặc biệt là lĩnh vực truyền máu trong cấp cứu và điều trị người bệnh có nhóm máu hiếm và cần truyền máu hòa hợp phenotype.

Mở rộng ngân hàng hiến máu dự bị 

TS – BS Hoàng Thị Thanh Nga, Trưởng khoa Huyết thanh học nhóm máu (NIHBT), cho biết thêm, nếu bệnh nhân phải truyền máu chắc chắn phải tiếp xúc với kháng nguyên lạ từ máu của người cho. Vì vậy, ở những bệnh nhân càng truyền máu nhiều lần thì khả năng tiếp xúc với kháng nguyên lạ càng nhiều và nguy cơ sinh kháng thể bất thường ở những bệnh nhân này càng cao.  

Theo nghiên cứu gần đây của NIHBT, với các bệnh nhân tan máu bẩm sinh, tỷ lệ sinh kháng thể bất thường tương đối cao, khoảng 10 – 11%.

Trong điều trị, để đảm bảo an toàn truyền máu, ngoài việc cung cấp đủ lượng máu, việc truyền máu hòa hợp kháng nguyên nhóm máu hệ hồng cầu (truyền máu hòa hợp phenotype) giữa người cho và người nhận là rất quan trọng.

Nhiều năm qua, NIHBT đã xây dựng và mở rộng ngân hàng hiến máu dự bị bằng cách xác định các kháng nguyên nhóm máu ngoài hệ ABO và Rh(D) cho một số người hiến máu tình nguyện thường xuyên. Nhờ đó, khi có những bệnh nhân cần truyền máu hòa hợp phenotype, viện có thể liên lạc, huy động người hiến máu phù hợp theo danh sách.

Năm 2023, viện đã cung cấp 2.681 đơn vị máu hòa hợp phenotype phục vụ công tác điều trị bệnh nhân tại viện và một số bệnh viện khác.

Vai trò đầu tiên của hiến máu hòa hợp phennotyp là để hạn chế đến mức thấp nhất các tai biến truyền máu do bất đồng nhóm máu hồng cầu giữa người cho và người nhận.

Hiến máu hòa hợp phennotyp hạn chế đến mức thấp nhất các tai biến truyền máu do bất đồng nhóm máu hồng cầu giữa người cho và người nhận; hạn chế được việc sinh kháng thể bất thường hệ hồng cầu; hạn chế việc điều trị thải sắt đối với nhóm bệnh nhân tan máu bẩm sinh cần truyền máu thường xuyên…

Là người 3 lần hiến máu hòa hợp phenotype trong năm nay, khi viện huy động trong các tình huống cần cho người bệnh, anh Nguyễn Tiến Hòa (trú Thái Bình) chia sẻ: “Từ Thái Bình lên NIHBT, cả đi và về khoảng 170 km. Tôi thường bắt xe ô tô đi từ sáng, lúc 5 giờ kém, đến Hà nội là hơn 7 giờ. Tôi không cảm thấy phiền khi viện huy động hiến máu. Tôi tự đặt mục tiêu, mỗi năm hiến máu hòa hợp phenotype 3 – 4 lần. Hiến máu vì bệnh nhân mà cũng là vì mình, vì bệnh nhân khỏe thì mình lại có niềm vui, đấy là cái mình rất quý”.