Trang chủSự kiện77 năm ngày Thương binh liệt sĩ70 năm sau chiến thắng Đak Pơ, vẫn đau đáu tìm mộ...

70 năm sau chiến thắng Đak Pơ, vẫn đau đáu tìm mộ 147 liệt sĩ

Tròn 70 năm kể từ chiến thắng Đak Pơ, nơi chôn cất 147 liệt sĩ Trung đoàn 96 sau trận đánh bi hùng tới nay vẫn còn là bí ẩn trong nỗi đau khôn nguôi của gia đình và đồng đội.
70 năm sau chiến thắng Đak Pơ, vẫn đau đáu tìm mộ 147 liệt sĩ- Ảnh 1.

Chiến sĩ Đội K52 Tỉnh đội Gia Lai cần mẫn đào bới hết vạt đồi này tới vạt đồi khác mong tìm thấy hài cốt liệt sĩ – Ảnh: TẤN LỰC

Hàng loạt cuộc tìm kiếm được tổ chức với hàng ngàn ngày công, hàng chục ngàn mét vuông đất đá được đào bới nhưng tung tích nấm mộ tập thể năm xưa vẫn chưa phát lộ.

Trận chiến anh hùng

Trưa 24-6-1954 trên quốc lộ 19 (nay thuộc huyện Đak Pơ, tỉnh Gia Lai) nổ ra trận phục kích chớp nhoáng đoàn xe quân sự Pháp. Trong trận này, Trung đoàn 96 và các đơn vị phối thuộc của Liên khu V đã tiêu diệt Binh đoàn cơ động 100 của Pháp mới điều từ Triều Tiên sang Tây Nguyên (Việt Nam).

Trong căn nhà nhìn ra mặt đường tại thị trấn Đak Pơ, cựu chiến binh Thái Diệp (96 tuổi) còn nhớ như in trận đánh đẫm máu năm ấy. Ngồi nhìn xa xăm ra con đường là chiến trường năm xưa, người cựu binh già xúc động kể trận chiến diễn ra khoảng 5 giờ, từ 14h ngày 24-6 tới sẩm tối. Bộ đội ta mai phục đoàn xe trên các vạt đồi dọc quốc lộ 19, từ khu vực tượng đài chiến thắng Đak Pơ bây giờ đến hết thị trấn.

Trong trận đánh, ông Diệp là lính cối 82 của đại đội 3, tiểu đoàn 40, lãnh nhiệm vụ bắn tiêu diệt bộ binh. Khi đoàn xe quân Pháp lọt vào trận địa bị bắn chặn đầu đuôi dồn ứ dài cả cây số. Tất cả các họng súng trên những điểm cao đồng loạt khạc lửa xuống đoàn quân đối phương đang hoảng loạn.

Bị khóa chặt không còn đường thoát, quân Pháp tập trung hết hỏa lực bắn như mưa lên trận địa. Những vạt lau sậy trên đồi bị súng máy lia đứt thành vệt đều như máy cắt.

Đến sẩm tối tàn cuộc chiến, quân địch tan tác chia từng nhóm nhỏ tìm đường rút chạy, bỏ lại rất nhiều khí giới và xe pháo. Sau trận đánh, 700 quân Pháp chết và bị thương, 1.200 người đầu hàng.

Nhưng trả giá cho chiến thắng này là 147 chiến sĩ Trung đoàn 96 cùng dân công, thanh niên xung phong đã mãi mãi nằm lại trận địa mà nay thời gian đã làm cho mất dấu.

Cựu chiến binh Trung đoàn 96 Thái Diệp đoán khu chôn cất liệt sĩ cạnh hồ Ktung 4 này - Ảnh: TẤN LỰC

Cựu chiến binh Trung đoàn 96 Thái Diệp đoán khu chôn cất liệt sĩ cạnh hồ Ktung 4 này – Ảnh: TẤN LỰC

Nơi các anh nằm trong ký ức mơ hồ của đồng đội

Ở tuổi 93, cựu binh Nguyễn Anh Hồi, trú thị xã An Khê (Gia Lai), trào dâng xúc động khi hỏi về nơi chôn cất liệt sĩ. Khai chiến chừng một giờ, ông Hồi bị trúng đạn vào vai và được đưa về bệnh viện dã chiến mổ cấp cứu.

Trạm phẫu thuật nằm trên ngọn đồi thấp, chỉ cách chiến trường chừng hơn một cây số. “Từ bệnh viện tới khu chôn cất liệt sĩ chừng 300 – 400 mét vì không có người khiêng, không đưa đi xa được. Đội phụ trách chôn cất chủ yếu là dân công và du kích đồng bào địa phương, bây giờ chắc không mấy ai còn sống nữa!”, ông Hồi xúc động.

Hồi tưởng ký ức bi tráng, người lính già nhiều đêm trằn trọc, nước mắt chảy dài khi nhớ tới đồng đội. Thương anh em 70 năm nằm giữa núi rừng hoang lạnh không được hương khói!

Còn theo trí nhớ ông Phạm Lộng (93 tuổi), cựu thanh niên xung phong, bãi chôn cất là vùng đất cát sỏi tương đối bằng phẳng giữa thung lũng, rộng khoảng 3 – 4 sào, mọc toàn cây dầu và cây bụi.

“Hồi đó gấp rút hành quân, chôn cất rất vội, các huyệt đào chỉ sâu khoảng nửa mét. Anh em có gì quấn đó, chủ yếu là quấn tăng bạt, vải dù cùng hành trang mấy bộ quần áo cho liệt sĩ. Sau này tìm mãi không thấy, chúng tôi suy nghĩ nhiều lắm. Có khi nào ngày ấy chiến sự phải chôn cất vội vàng, giữa rừng cọp beo thú dữ, súc vật đào phá, xâm phạm thi thể anh em?”, ông Lộng rớm nước mắt.

Hồi đó gấp rút hành quân, chôn cất rất vội, các huyệt đào chỉ sâu khoảng nửa mét. Anh em có gì quấn đó, chủ yếu là quấn tăng bạt, vải dù cùng hành trang mấy bộ quần áo cho liệt sĩ…
Cựu chiến binh Phạm Lộng

Hành trình không mệt mỏi tìm nấm mộ chung

Chắp vá những lời kể rời rạc, chút ký ức mơ hồ và thông tin ít ỏi khiến các cuộc tìm kiếm nhiều lần rơi vào ngõ cụt, nhưng các cơ quan chức năng không bỏ cuộc.

Một ngày giữa tháng 7-2024, hàng chục cán bộ chiến sĩ Đội quy tập hài cốt liệt sĩ (K52, Tỉnh đội Gia Lai) đổ bộ lên vạt đồi thấp tại tổ 2 thị trấn Đak Pơ. Trên vạt đồi đất đỏ cạnh nơi người dân đang tỉa bắp, họ chia nhau vung cuốc đào bới từng ô chữ nhật rồi móc lên toàn đất đỏ và sỏi nhỏ.

Suốt mấy tuần liền, những chiến sĩ trẻ ngày hai buổi đều đặn vác cuốc xẻng lên vạt đồi vung sức đào xuống với hy vọng tìm được chút dấu vết nấm mộ chung, nhưng chẳng có gì ngoài đất và đá.

Trung úy Đào Xuân Thiện quyết định chọn nơi này đào thám sát vì tương đối phù hợp lời kể của các cựu binh. Có người từng tham gia chôn cất các liệt sĩ kể rằng nơi chôn cất là vạt đồi đất đỏ, khi xong nhiệm vụ họ rửa tay dưới con suối nhỏ bên cạnh, cách không xa có hòn đá lớn. Sau khi khảo sát, chỉ khu vực này có đất đỏ và cũng gần hòn đá lớn, phù hợp lời kể lại.

Bên cạnh nhóm tìm kiếm ngoài thực địa, những cán bộ kinh nghiệm của Đội K52 chia nhau tỏa đi các bản làng lân cận nghe ngóng. Một người dân thông tin cách đây vài năm có người đào bới trong khu rẫy cũ phát hiện bộ hài cốt.

Trong khi đó, người khác kể nhiều năm trước đi săn từng gặp những cụ già người Ba Na thời kháng chiến và được mách vạt rừng phía trước tượng đài Đak Pơ là nơi liệt sĩ hy sinh nhiều.

Lần theo thông tin, thượng tá Hoàng Viết Ngọc – chính trị viên Đội K52 – tìm tới nhà chủ đất là ông Đỗ Văn Nguyện (60 tuổi), trú thôn 4, xã An Thành, huyện Đak Pơ. Nghe Tỉnh đội tìm liệt sĩ, ông Nguyện xúc động, nhanh nhẹn dẫn đường băng qua những rẫy mía bạt ngàn tiến vào mảnh đất trồng bạch đàn của gia đình.

Nhiều năm canh tác, ông Nguyện bảo có những cảm nhận rất lạ lùng mỗi khi vào đây. Là người “cứng gan” không tin những chuyện tâm linh, nhưng người đàn ông này bảo chưa bao giờ chợp mắt ngủ được trong những đêm ở lại rẫy. Bởi vậy, ông đồng ý ngay lập tức khi thượng tá Ngọc đề nghị cho đào thám sát khu rẫy.

Ai cũng cầu nguyện các liệt sĩ anh hùng được quy tập về nghĩa trang để anh linh ấm lòng trong hương khói của đồng bào mình.

Tượng đài chiến thắng Đak Pơ trên đồi nhìn xuống quốc lộ 19 - Ảnh: TẤN LỰC

Tượng đài chiến thắng Đak Pơ trên đồi nhìn xuống quốc lộ 19 – Ảnh: TẤN LỰC

Xác định hai khu vực

Dẫn chúng tôi ra khu hồ thủy lợi Ktung 4 phía bắc tượng đài chiến thắng Đak Pơ, thượng tá Ngọc cho biết từ năm 2016 chiến sĩ Đội K52 đã đào thám sát rất nhiều vị trí xung quanh hồ. Chỉ tay ra mặt hồ mênh mông nước, thượng tá Ngọc bảo chỉ còn vùng lòng hồ là chưa đào xuống.

Trước khi Tỉnh đội Gia Lai tham gia tìm kiếm, từ năm 2011, UBND huyện Đak Pơ đã tổ chức nhiều hội thảo thu thập thông tin. Qua thông tin từ Ban liên lạc cựu chiến binh Trung đoàn 96 và người dân khu vực, xác định hai khu vực có khả năng chôn cất liệt sĩ. Đó là vùng gần nhà rông làng Kuk Kôn (xã An Thành) và khu vực trạm phẫu phía tây hồ Ktung.

Theo Huyện đội Đak Pơ, từ năm 2016, cơ quan này phối hợp cùng Đội K52 tổ chức đào khảo sát, tìm kiếm nhiều đợt với hàng ngàn ngày công. Tổng cộng, họ đã đào trên khu vực rộng 21.500m2 nhưng hầu như không thu được kết quả gì.

Ngoại trừ đợt tìm kiếm năm 2023 có phát hiện 1 hài cốt liệt sĩ chưa rõ danh tính tại thôn 4 xã An Thành.

Tuoitre.vn

Nguồn:https://tuoitre.vn/70-nam-sau-chien-thang-dak-po-van-dau-dau-tim-mo-147-liet-si-20240727075336029.htm

Cùng chủ đề

Các dự án phát triển hạ tầng giao thông giúp người dân miền núi cải thiện cuộc sống

Ngày 9/11, tại Gia Lai đã diễn ra Hội nghị đánh giá kết quả thực hiện Chương trình Mục tiêu Quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2030 vùng miền Trung - Tây Nguyên. ...

Hàng ngàn du khách đến núi lửa ngắm hoa dã quỳ

(NLĐO) - Hàng ngàn du khách đã đến núi lửa Chư Đang Ya để ngắm những cánh đồng hoa dã quỳ vàng rực rỡ, xem các tiết mục nghệ thuật đặc sắc. ...

Đưa du lịch Kbang cất cánh

(NLĐO) - Du lịch Kbang đang dần được khẳng định trên bản đồ du lịch với nhiều cảnh quan thiên nhiên hũng vĩ và văn hóa đặc sắc. ...

Phục dựng màu di ảnh liệt sỹ trao tặng gia đình thân nhân

(Dân trí) - Những tấm ảnh đen trắng cũ kỹ sẽ được họa sĩ phục dựng màu, trao tặng cho thân nhân các gia đình liệt sỹ. Ngày 5/11, Hội Cựu Công an tỉnh Ninh Bình cho biết, đơn vị đang phối hợp với tổ chức Trái tim người lính Việt Nam, sưu tầm và phục dựng màu di ảnh thờ liệt sỹ để trao tặng cho thân nhân các gia đình liệt sĩ.Trung tướng Bùi Bá Định, Chủ tịch...

Truyền cảm hứng cho sự đổi mới sáng tạo vượt qua các ranh giới

(CLO) “Trong bối cảnh tất yếu của chuyển đối số báo chí hiện nay, Chương trình hỗ trợ báo chí chất lượng cao ngày càng có ý nghĩa định hướng, nâng cao năng lực cho đội ngũ phóng viên, khuyến khích phóng viên trải nghiệm đa dạng các sản phẩm báo...

Nổi bật

Mới nhất

Cùng tác giả

Về Bến Tre nhận học bổng Tiếp sức đến trường, tới sớm… 3 tiếng

900 triệu đồng học bổng Tiếp sức đến trường sẽ được báo Tuổi Trẻ và các nhà hảo tâm trao cho tân sinh viên nghèo hai tỉnh Tiền Giang - Bến Tre sáng nay 10-11, tại hội trường lớn UBND tỉnh Bến Tre. ...

Giao xe máy cho trẻ: Quyết định cân não

Giữa áp lực thời gian và nỗi lo an toàn, nhiều phụ huynh đứng trước lựa chọn khó khăn: giao xe máy cho con đi học hay tiếp tục vất vả đưa đón? * Cô Hà Thị Kim Sa (chủ tịch hội đồng trường kiêm hiệu trưởng Trường THCS-THPT Hồng Hà, TP.HCM):Đầu tư xe đưa đón học sinhDịch vụ đưa...

Bất ngờ với bóng đèn 16 triệu màu, tiết kiệm điện tại Ngày hội Việt Nam Xanh

Gian hàng Signify thu hút đông đúc khách tham quan tại ngày hội Việt Nam Xanh với dàn bóng đèn triệu sắc màu. Đặc biệt, các sản phẩm bóng đèn tại ngày hội được giảm giá đến 50% nhằm khuyến khích tiêu dùng bền vững. ...

Hải Phòng trao thưởng cho 139 học sinh, sinh viên xuất sắc

139 học sinh, sinh viên xuất sắc tiêu biểu năm 2024 của thành phố Hải Phòng được tặng Bằng khen và phần thưởng 10 triệu đồng/em. Tối 9-11, tại quảng trường Khu di tích quốc gia đặc biệt Danh nhân Văn hóa Trạng Trình...

Nhiều tỉnh thành chất lượng không khí xấu cả ngày lẫn đêm, Hà Nội ở ngưỡng rất kém

Hiện nhiều địa phương ở miền Bắc có chất lượng không khí ở ngưỡng xấu, có nơi rất kém cả ngày lẫn đêm. Đêm muộn 9-11, Cổng thông tin quan trắc chất lượng không khí của Cục Kiểm soát ô nhiễm môi trường, Bộ...

Bài đọc nhiều

HĐQT LPBank họp phân công nhiệm vụ cho các thành viên HĐQT và Ban điều hành

Tại cuộc họp đầu tháng 10/2024, Hội đồng Quản trị Ngân hàng TMCP Lộc Phát Việt Nam (LPBank; mã chứng khoán: LPB) vừa có các quyết định quan trọng nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ nhân sự cấp cao, hướng tới mục tiêu tạo ra sự thay đổi mạnh mẽ, toàn diện, phát triển bền vững và thận trọng. Phát biểu tại buổi họp, thay mặt HĐQT, ông Nguyễn Đức Thụy - Chủ tịch HĐQT LPBank bày tỏ lời...

Thủ tướng phát lệnh khởi công Vành đai 3 Tp.HCM và 2 tuyến cao tốc

Sáng 18/6, tại Tp.Hồ Chí Minh, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính dự Lễ và phát lệnh khởi công đồng loạt xây dựng 3 dự án giao thông quan trọng quốc gia. Đó là đường Vành đai 3 Thành phố Hồ Chí Minh; đường bộ cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu (giai đoạn 1) và cao tốc Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột (giai đoạn 1). Sự kiện được tổ chức theo hình thức trực tuyến...

Việt Nam lọt top điểm đến rẻ nhất thế giới năm 2024

Tạp chí du lịch nổi tiếng Condé Nast Traveler liệt kê 21 điểm đến rẻ nhất dành cho du khách năm 2024, trong đó có Việt Nam. Du khách bất ngờ nhận quà khi ghé thăm Đà Nẵng, Việt Nam vào đầu năm 2024. Ảnh: Thuỳ Trang Theo Condé Nast Traveler, nhiều yếu tố cần cân nhắc khi lên kế hoạch cho một kỳ nghỉ, từ việc tìm địa điểm du lịch giá rẻ, sự an toàn của điểm đến cho tới các...

Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm lên đường thăm cấp Nhà nước tới nước Cộng hòa nhân dân Trung Hoa

Nhận lời mời của Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc, Chủ tịch nước Cộng hòa nhân dân Trung Hoa Tập Cận Bình và Phu nhân, Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam Tô Lâm và Phu nhân cùng Đoàn đại biểu cấp cao Đảng và Nhà nước ta hôm nay rời Hà Nội, lên đường...

SẴN SÀNG CHO IRCTIRE CUP 2024: TỔNG THƯ KÝ LIÊN ĐOÀN XE ĐẠP – MÔ TÔ THỂ THAO VIỆT NAM GẶP GỠ CÁC VĐV

14h chiều nay ngày 9/11, ông Nguyễn Ngọc Vũ - Tổng thư ký Liên đoàn Xe đạp - Mô tô Thể thao Việt Nam cùng BTC giải đua IRCtire Cup và Ban trọng tài đã có cuộc họp phổ biến chi tiết các thông tin trước thềm giải đua. Những lưu ý về đường đua, timeline thi đấu, hạng mục thi đấu được trao đổi cụ thể trong bầu không khí thân mật, sôi nổi của buổi họp. BTC nhấn mạnh,...

Cùng chuyên mục

Tuyên Quang: Chú trọng đào tạo nghề cho lao động nông thôn

Xác định tầm quan trọng của công tác đào tạo nghề và giải quyết việt làm cho lao động nông thôn được xem như là “chìa khóa” để các địa phương thực hiện mục tiêu nâng cao thu nhập, ổn định đời sống cho người dân. Thời gian qua, tỉnh Tuyên Quang đã chú trọng về công tác đào tạo nghề theo các chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG), góp phần nâng cao đời sống, tỷ lệ hộ...

Cầu Vĩnh Thịnh dài nhất Việt Nam trên địa phận Hà Nội

(Dân trí) - Cầu Vĩnh Thịnh đang giữ kỷ lục là cầu vượt sông dài nhất của đất nước. Cây cầu là kết quả của sự hợp tác giữa Việt Nam và Hàn Quốc, hoạt động đến nay đã tròn 10 năm. Đây là cầu vượt sông có chiều dài lớn nhất Việt Nam từ trước đến nay. Được thiết kế vĩnh cửu bằng bê tông cốt thép và bê tông cốt thép dự ứng lực. Chiều dài tổng thể...

Chủ tịch Quốc hội dự Ngày hội Đại đoàn kết toàn dân tộc tại Hà Nam

Sáng 10/11, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn dự Ngày hội Đại đoàn kết toàn dân tộc tại thôn Lời, xã Thanh Hương, huyện Thanh Liêm, tỉnh Hà Nam. (TTXVN/Vietnam+) Nguồn: https://www.vietnamplus.vn/chu-tich-quoc-hoi-du-ngay-hoi-dai-doan-ket-toan-dan-toc-tai-ha-nam-post992332.vnp

Chuyến công tác của Thủ tướng thành công tốt đẹp trên nhiều phương diện

(ĐCSVN) - Tối ngày 8/11, Thủ tướng Phạm Minh Chính và đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam đã về tới Hà Nội, kết thúc chuyến công tác dự Hội nghị Thượng đỉnh Hợp tác Tiểu vùng Mekong mở rộng (GMS) lần thứ 8, Hội nghị cấp cao Chiến lược hợp tác kinh tế Ayeyawady - Chao Phraya - Mekong lần thứ 10 (ACMECS 10), Hội nghị cấp cao Hợp tác Campuchia - Lào - Myanmar - Việt Nam...

Chỉ thị của Thủ tướng về đẩy nhanh triển khai xóa nhà tạm, nhà dột nát

Kinhtedothi - Thủ tướng Chính phủ chỉ thị mục tiêu phấn đấu trong năm 2025 hoàn thành 3 nhiệm vụ: Hỗ trợ nhà ở cho người có công; hỗ trợ nhà ở cho người dân theo các chương trình mục tiêu quốc gia; xóa nhà tạm, nhà dột nát cho người dân ngoài 2 nhóm hỗ trợ trên. Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký ban hành Chỉ thị số 42/CT-TTg ngày 9/11/2024 về việc đẩy nhanh triển...

Mới nhất

Bất ngờ với bóng đèn 16 triệu màu, tiết kiệm điện tại Ngày hội Việt Nam Xanh

Gian hàng Signify thu hút đông đúc khách tham quan tại ngày hội Việt Nam Xanh với dàn bóng đèn triệu sắc màu. Đặc biệt, các sản phẩm bóng đèn tại ngày hội được giảm giá đến 50% nhằm khuyến khích tiêu dùng bền vững. ...

Nà Tăm hướng đến giảm nghèo bền vững

Tận dụng tiềm năng, lợi thế của địa phương về thổ nhưỡng, khí hậu, những năm gần đây, cấp ủy Đảng, chính quyền xã Nà Tăm, huyện Tam Đường, tỉnh Lai Châu đã linh hoạt lồng ghép các dự án, chương trình giảm nghèo trong vùng đồng bào DTTS. Từ đó, từng bước nâng cao đời sống người dân,...

Bác sĩ tiết lộ nguyên nhân bất ngờ từ chế độ ăn

Bác sĩ điều trị cho bà Tống giải thích: "Tình trạng của bà có liên quan đến chế độ ăn kiêng tiêu cực mà bà thường áp dụng mỗi ngày". ...

Ca sĩ Thanh Hương đưa chuyện tình Chí Phèo

Sau khi tham gia chương trình “Sàn chiến giọng hát 2024", Thanh Hương quyết định đánh dấu mốc mới trên con đường ca hát chuyên nghiệp với MV “Chuyện của Chí...

Phải làm gì để du lịch cộng đồng cải thiện thu nhập người dân?

Để du lịch cộng đồng phát triển hiệu quả cần có các giải pháp triển khai phù hợp, vừa tạo sản phẩm thực sự hấp dẫn, vừa bảo tồn văn hóa bản địa gắn với tạo việc làm, cải thiện thu nhập người dân.Định vị thương hiệu du lịch cộng đồng tại Việt Nam với các sản phẩm đặc...

Mới nhất