5 định hướng hoạt động Xuất nhập khẩu năm 2025

Chiều 26/12, Cục Xuất nhập khẩu, Bộ Công Thương tổ chức Hội nghị Tổng kết công tác năm 2024 và triển khai nhiệm vụ năm 2025. Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân tham dự và chỉ đạo Hội nghị, cùng với sự tham gia của đại diện các phòng, ban trực thuộc Cục Xuất nhập khẩu và đại diện các đơn vị liên quan.

Xuất nhập khẩu hồi phục mạnh mẽ, ghi nhận nhiều điểm sáng

Báo cáo tóm tắt tổng kết công tác năm 2024, Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu Trần Thanh Hải cho biết, trong bối cảnh vĩ mô tích cực hơn so với năm 2023 cùng với sự vào cuộc mạnh mẽ của Chính phủ và các Bộ, ngành và những nỗ lực vượt khó của cộng đồng doanh nghiệp, xuất nhập khẩu năm 2024 đã hồi phục mạnh mẽ, ghi nhận nhiều điểm sáng, đóng góp tích cực vào tăng trưởng chung của nền kinh tế.

Theo số ước liên Bộ, tổng trị giá xuất nhập khẩu hàng hóa của Việt Nam ước đạt 783,4 tỷ USD, tăng 15% so với năm 2024. Trong đó, kim ngạch xuất khẩu ước đạt 403,7 tỷ USD, tăng 13,8% và kim ngạch nhập khẩu ước đạt 379,6 tỷ USD, tăng 16,3%.

Hầu hết các thị trường xuất khẩu tăng trưởng tốt với kết quả xuất khẩu sang ASEAN và các nền kinh tế như EU, Hàn Quốc, Hồng Kông (Trung Quốc), Hoa Kỳ đều tăng so với cùng kỳ năm trước; xuất khẩu sang các thị trường đã ký kết FTA đều đạt tăng trưởng cao. Đặc biệt, cán cân thương mại tiếp tục ghi nhận xuất siêu năm thứ 9 liên tiếp, ước đạt 24,1 tỷ USD trong cả năm. Xuất khẩu khu vực kinh tế trong nước và nhập khẩu đều ghi nhận phục hồi mạnh mẽ.

Tuy nhiên, xuất khẩu Việt Nam hiện đang đối mặt với nhiều rủi ro tiềm ẩn khi vẫn tập trung đa phần vào một số thị trường lớn, các thị trường này có khả năng thay đổi chính sách hoặc ảnh hưởng biến động kinh tế, đòi hỏi phải có chiến lược đa dạng hóa thị trường hiệu quả hơn để duy trì kim ngạch cao.

Về triển khai nhiệm vụ năm 2025, nắm rõ được dự báo xu hướng kinh tế thế giới để tận dụng những thuận lợi cũng như hạn chế những khó khăn, bất lợi, Cục Xuất nhập khẩu đề ra chỉ tiêu phấn đấu tổng kim ngạch xuất khẩu tăng trên 10-12% so với năm 2024 và cán cân thương mại tiếp tục có xuất siêu ở mức trên 20 tỷ USD.

Để thực hiện mục tiêu nêu trên, Cục đưa ra các nhiệm vụ trọng tâm, bao gồm: (1) Bám sát tiến độ xây dựng văn bản quy phạm pháp luật năm 2025 đã đăng ký, đảm bảo về tiến độ và chất lượng ban hành văn bản; (2) Triển khai thực hiện các chương trình kiểm tra theo dõi tình hình thi hành pháp luật đối với các lĩnh vực được phân công theo dõi; (3) Phối hợp với các Bộ, ngành liên quan tham mưu, báo cáo Lãnh đạo Bộ điều hành nhập khẩu theo hạn ngạch thuế quan đối với một số mặt hàng trong năm 2025 theo các cam kết quốc tế; (4) Tăng cường công tác nghiên cứu, dự báo, cảnh báo đổi với hàng hóa xuất khẩu; (5) Nắm bắt thông tin về những vấn đề có khả năng tác động, ảnh hưởng đến vận chuyển, lưu thông, xuất nhập khẩu hàng hóa của Việt Nam; (6) Tham mưu ban hành các văn bản quy phạm pháp luật, hướng dẫn kịp thời các cam kết theo các Hiệp định FTA đã ký kết, các Hiệp định đang và sẽ tiếp tục đàm phán, ký kết; (7) Triển khai thực hiện và theo dõi, đôn đốc việc triển khai thực thi Chương trình hành động thực hiện các Chiến lược đã đề ra; (8) Tiếp tục phối hợp với các địa phương thúc đấy hoạt động thương mại biên giới chuyển dần sang thương mại chính ngạch; (9) Hỗ trợ doanh nghiệp vượt qua các rào cản thương mại mới tại các thị trường nhập khẩu; (10) Tăng cường phòng chống gian lận xuất xứ hàng hóa và lẩn tránh các biện pháp phòng vệ thương mại.

Trong khuôn khổ Hội nghị, đại diện một số Phòng chuyên môn, Phòng Quản lý xuất nhập khẩu khu vực trình bày những kết quả đạt được trong năm, cũng như nêu một số những khó khăn còn tồn tại do biến động của thị trường thế giới, qua đó đưa ra một số kiến nghị, đề xuất để Cục Xuất nhập khẩu triển khai thực hiện trong năm 2025.

Đại diện một số Phòng chuyên môn, Phòng Quản lý xuất nhập khẩu khu vực phát biểu tại Hội nghị

Tại Hội nghị, đại diện lãnh đạo Vụ Thị trường trong nước, Vụ Pháp chế, Cục Công nghiệp, Cục Hóa chất, Cục Phòng vệ thương mại, Vụ Thị trường châu Á – châu Phi, Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số, Cục Xúc tiến thương mại, Cục Công thương địa phương, Vụ Khoa học và Công nghệ… cũng đóng góp ý kiến về hoạt động và công tác phối hợp với Cục Xuất nhập khẩu trong năm 2024.

Đại diện các đơn vị khẳng định sẽ tiếp tục thúc đẩy phối hợp công tác với Cục Xuất nhập khẩu trong năm 2025 để tiếp tục đạt được những mục tiêu đề ra, đặc biệt chú trọng các vấn đề nổi bật như điều hành xuất khẩu gạo, điều hành nhập khẩu các mặt hàng hạn ngạch thuế quan (muối, trứng gia cầm, thuốc lấ nguyên liệu), tăng cường quản lý nhà nước về công tác cấp giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa (C/O) và chống gian lận xuất xứ, phát triển dịch vụ logistics và quản lý thương mại biên giới.

5 định hướng trọng tâm thời gian tới

Kết luận Hội nghị, Thứ trưởng Nguyễn Sinh Nhật Tân đánh giá Cục Xuất nhập khẩu đã hoàn thành tốt những nhiệm vụ được giao. Thứ trưởng nhấn mạnh Cục Xuất nhập khẩu đã hoàn thành tốt vai trò vừa là đơn vị quản lý nhà nước, vừa là cầu nối giữa các cơ quan trong ngành, liên ngành với các doanh nghiệp, địa phương.

Đánh giá cao những ý kiến đóng góp của các đại biểu rất đúng và trúng vào trọng tâm của ngành, Thứ trưởng đề nghị Cục Xuất nhập khẩu tiếp thu để hoàn thiện hơn nữa trong công tác năm 2025. 

Bên cạnh đó, Thứ trưởng Nguyễn Sinh Nhật Tân đưa ra một số định hướng triển khai nhiệm vụ trong lĩnh vực Xuất nhập khẩu trong năm tới.

Thứ nhất, ứng dụng đổi mới công nghệ, chuyển đổi số trong lĩnh vực xuất nhập khẩu, khuyến khích triển khai các kênh thương mại điện tử theo cả mô hình doanh nghiệp tới doanh nghiệp (B2B) cũng như doanh nghiệp tới người tiêu dùng (B2C).

Thứ hai, tăng cường cơ chế kiểm soát rủi ro để chất lượng kiểm tra, giám sát hàng hóa tốt hơn, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp và nâng cao hiệu quả quản lý xuất nhập khẩu.

Thứ ba, tăng cường hỗ trợ thúc đẩy doanh nghiệp, địa phương mở rộng hoạt động sản xuất, xuất nhập khẩu hàng hóa cũng như hợp tác chuỗi sản xuất, chuỗi cung ứng qua biên giới.

Thứ tư, tạo ra sự liên thông, kết nối thông tin, dữ liệu giữa các phòng, ban trong lĩnh vực xuất khẩu, nhập khẩu, quá cảnh hàng hóa để tạo cơ sở pháp lý ràng buộc, minh bạch cho việc tổ chức, kết nối, chia sẻ thông tin, dữ liệu giữa các cơ quan, tổ chức trong quá trình hoạt động quản lý nhà nước đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu, từ đó nâng cao hiệu quả, chất lượng quản lý nhà nước.

Thứ năm, đẩy mạnh toàn diện công tác xây dựng Đảng, chú trọng, quan tâm, phát huy vai trò của Đoàn Thanh niên, đơn vị nòng cốt trong công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, đạo đức và xây dựng Đảng.