Năm 2023, nhiều cuộc tranh luận liên quan đến lệnh cấm một số ứng dụng phổ biến trên nền tảng Internet đã diễn ra ở nhiều quốc gia trên thế giới. Tại Mỹ, nhiều cuộc thảo luận về việc ban hành lệnh cấm mạng xã hội TikTok đã dẫn đến những hạn chế cài đặt ứng dụng này trên các thiết bị do chính phủ cấp ở hơn một nửa số bang.
Nhưng không phải lúc nào người dùng cũng sẵn sàng từ bỏ các ứng dụng yêu thích của mình, không ngại tìm kiếm nền tảng thay thế, thậm chí cài phiên bản lậu để truy cập nội dung yêu thích. Những phiên bản này thường thiếu chức năng cơ bản, chính sách bảo mật mơ hồ hoặc vi phạm hoàn toàn quyền của người dùng.
Sau một thời gian, nhiều ứng dụng có xu hướng biến mất trên các kho phần mềm vì nhiều lý do khác nhau, đồng nghĩa với việc dữ liệu nhạy cảm có thể rơi vào tay bên thứ ba.
Lộ thông tin cá nhân trên mạng luôn là vấn đề nghiêm trọng, ảnh hưởng trực tiếp người dùng.
Để hạn chế tình trạng rò rỉ dữ liệu cá nhân, các chuyên gia bảo mật chỉ ra một số mẹo giữ an toàn cho thông tin cá nhân khi sử dụng dịch vụ trực tuyến như sau:
Xem xét kỹ trước khi cài đặt ứng dụng lên thiết bị
Việc giới chức thảo luận về các lệnh cấm, hạn chế đối với ứng dụng bất kỳ không đồng nghĩa sẽ ban hành trên thực tế. Do vậy, việc vội vàng tìm giải pháp thay thế không rõ nguồn gốc ẩn chứa nhiều rủi ro, có thể “mở toang” cánh cửa cho tin tặc đánh cắp thông tin cá nhân của người dùng. Như đã nói ở trên, không phải chương trình, nhà phát triển nào cũng quan tâm đến mức độ an toàn của dữ liệu người dùng.
Do đó, trước khi cài đặt bất kỳ ứng dụng chưa được xác minh trên thiết bị cá nhân, người dùng nên cân nhắc những ưu và nhược điểm của chương trình đó, tìm hiểu kỹ phần đánh giá của người dùng trải nghiệm trước và cần nhớ rằng các cửa hàng ứng dụng chính thức luôn là lựa chọn tốt, an toàn nhất, hạn chế sử dụng gian phần mềm của bên thứ ba.
Tìm hiểu về chính sách quyền riêng tư của ứng dụng
Chủ thiết bị thông minh nên tìm hiểu thêm về cách luật pháp quản lý quyền của người dùng và xử lý dữ liệu cá nhân, ví dụ tại Anh có luật Bảo vệ dữ liệu hay châu Âu cũng có quy định riêng. Đừng bỏ qua việc đọc chính sách quyền riêng tư của ứng dụng, kiểm tra xem nhà phát triển có tôn trọng quyền của người dùng hay không, và liệu chương trình chỉ thu thập dữ liệu được cấp quyền hay không.
Ngoài ra, hãy đảm bảo rằng người dùng có thể liên hệ với bộ phận dịch vụ khách hàng để yêu cầu xóa thông tin cá nhân
Chia sẻ dữ liệu quá mức không phải là lựa chọn an toàn
Người dùng nên hạn chế cấp quyền truy cập dữ liệu của ứng dụng để giảm khả năng bị tiết lộ hoặc lạm dụng thông tin cá nhân trong trường hợp phần mềm không trang bị đủ các biện pháp bảo mật. Một khi dữ liệu được chia sẻ trên Internet, thường rất khó kiểm soát việc phân phối và sử dụng nguồn tài nguyên này, từ đó dẫn đến các vấn đề ảnh hưởng lâu dài đến quyền riêng tư.
Để ngăn chặn sự cố tiềm ẩn, người dùng được khuyến cáo giới hạn quyền truy cập vào dữ liệu cá nhân nhạy cảm như hình ảnh, danh bạ, vị trí… đối với những chương trình có thể hoạt động mà không cần đến nguồn thông tin này. Tương tự với bộ phận thu âm thanh, nên hạn chế quyền truy cập micrô để đảm bảo ứng dụng không thu thập thông tin khi “lắng nghe” hội thoại từ môi trường.
Giữ an toàn dữ liệu cá nhân trực tuyến
Hiện nay, nhiều giải pháp bảo mật hiện đại có thể chặn ứng dụng truy cập thông tin cá nhân, cảnh báo người dùng nếu số điện thoại và dữ liệu của họ bị rò rỉ, cảnh báo nếu phát hiện tập tin độc hại đã được tải xuống trên thiết bị. Ngoài ra còn có các dịch vụ giúp cải thiện tính bảo mật của dữ liệu cá nhân bằng cách làm theo các hướng dẫn đơn giản.
“Việc hạn chế quyền của ứng dụng đã trở nên phổ biến hơn so với trước đây. Người dùng tìm kiếm ứng dụng thay thế không phải lúc nào cũng nhận được phần mềm chất lượng với chính sách bảo mật minh bạch. Do đó việc biết được quyền của người dùng, chú ý đến những đối tượng và cách ứng dụng thu thập dữ liệu có thể giúp ngăn chặn thông tin cá nhân rơi vào tay kẻ xấu“, Anna Larkina, chuyên gia phân tích nội dung web của Kaspersky nhận xét.
